Het meten van solidaire groei

WASHINGTON, DC – Als de deadline voor de Millennium Development Goals (Millennium Ontwikkelingsdoelen, MDGs) volgend jaar verstrijkt, zal de wereld op diverse belangrijke prestaties kunnen wijzen sinds hun lancering in 2000. In deze periode is de extreme armoede gehalveerd; naar schatting honderd miljoen sloppenwijkbewoners hebben toegang gekregen tot veilig drinkwater, en miljoenen tot basale gezondheidszorg; en grote aantallen meisjes krijgen nu een opleiding. Maar er blijft nog heel veel te doen.

De ontwikkelingsagenda van na 2015 zal voortgaan op de door de MDGs ingeslagen weg en nieuwe doelen toevoegen die te maken hebben met solidariteit, duurzaamheid, werkgelegenheid, groei en fatsoenlijk bestuur. Het succes van de aanstaande Sustainable Development Goals (Duurzame Ontwikkelingsdoelen, SDGs) zal afhangen van de vraag hoe de nieuwe programma's zullen worden ontwikkeld, ten uitvoer gelegd en beoordeeld.

Krachtige economische groei geeft mensen de kans hun levens te verbeteren en creëert ruimte waarin nieuwe ideeën tot ontwikkeling kunnen komen. Maar dergelijke groei gaat dikwijls gepaard met aantasting van het milieu, waardoor de menselijke gezondheid en levenskwaliteit achteruit gaan, watervoorraden worden bedreigd en ecosystemen onder druk komen te staan, wat voor toekomstige generaties een groeibelemmering oplevert. Bovendien is kortetermijngroei die het natuurlijk kapitaal erodeert kwetsbaar voor conjunctuurcycli, en kunnen mensen die vlak boven de armoedegrens leven hierdoor ver onder die grens terechtkomen.

Het op de langere termijn bekijken van de groei en het rekening houden met sociale, economische en ecologische billijkheid moeten topprioriteiten zijn voor de ontwikkelingsagenda van na 2015. Bij de bespreking van de SDGs wordt de noodzaak om de voedsel-, water- en energiezekerheid in de discussie te betrekken nu aan de orde gesteld, en dat geldt ook voor de stedelijke planning en de biodiversiteit. Maar het vertalen van deze doelen in concrete acties op landenniveau zal niet haalbaar zijn zonder meetbare en betekenisvolle indicatoren om het beleid te sturen en de vooruitgang te kunnen meten.

Eén meetmethode is die van de “natuurlijke kapitaalboekhouding,” waarbij een schatting wordt gemaakt van de waarde van de natuurlijke hulpmiddelen in de ontwikkelingsplanning en de nationale rekeningen, net zoals een gezin uit zou gaan van de waarde van hun huis – en de kosten om dat te onderhouden – bij de besluitvorming over het deel van het reguliere inkomen dat kan worden geconsumeerd. In een recent rapport van het World Economic Forum wordt voorgesteld een “dashboard” in te richten voor solidaire en duurzame groei. In dit model komen de natuurlijke kapitaalboekhouding, een index van de menselijke kansen, een index van de genderkloof, maatstaven voor de overheidsinvesteringen als percentage van het bbp, een concurrentie-index, indicatoren van gedeelde welvaart en uitgesplitste werkloosheidsgegevens samen.

Een partnerschap onder leiding van de Wereldbank, Wealth Accounting and the Valuation of Ecosystem Services (WAVES), laat overheden zien hoe bepaald gedrag de natuurlijke rijkdommen uitholt, en hoe de natuurlijke kapitaalboekhouding kan helpen een duurzamer ontwikkelingsbeleid van de grond te krijgen. Na een campagne op de Rio+20 Summit van 2012 hebben zeventig regeringen, waaronder die van veertig midden- en lageinkomenslanden, de natuurlijke kapitaalboekhouding omarmd.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

De methode wordt al in de hele wereld met succes toegepast. Uit een “bosboekhouding” blijkt bijvoorbeeld dat Guatemala het snelste ontbossingspercentage heeft van Midden- en Zuid-Amerika, waarbij de meeste illegale kapactiviteiten worden uitgevoerd door huishoudens. Dankzij deze informatie heeft de regering van Guatemala de bosbouwwet van het land kunnen herzien en nieuwe strategieën kunnen financieren om het gebruik van brandhout te controleren, ongeoorloofde kap te voorkomen en gezinnen aan te sporen alternatieve energiebronnen te gebruiken.

De pogingen van Botswana om zijn economie te diversifiëren worden gedwarsboomd door watertekorten; maar “waterboekhoudingen” helpen de overheid sectoren te identificeren – waaronder de landbouw, de mijnbouw en het toerisme – die kunnen groeien ondanks een minimale waterconsumptie.

In de Filippijnen, waar 60% van het bbp wordt gegenereerd door industrieën en aanverwante diensten in de Laguna Lake-regio van de metropool Manila, hebben vervuiling en verzilting de diepte van het meer al met een derde doen afnemen. “Ecosysteemboekhoudingen” zijn instrumenteel geworden bij het vaststellen van de manier waarop deze hulpbron beter kan worden beheerd. Deze boekhoudingen worden ook gebruikt om het bosbeheer te verbeteren in de Indiase deelstaat Himachal Pradesh, waar de bossen een cruciale hulpbron zijn voor twee belangrijke groeisectoren, die van het toerisme en de opwekking van hydro-elektriciteit.

Deze ervaringen zijn van vitaal belang voor de vormgeving van de ontwikkelingsagenda na 2015. Het opnemen van duurzaamheid in dit soort boekhoudingen dwingt overheden en bedrijven de milieugevolgen van hun besluiten onder ogen te zien. In een VN-rapport worden alle overheden opgeroepen natuurlijke kapitaalboekhoudingen te introduceren, zodat hun duurzaamheidsinspanningen consistent, accuraat en op de langere termijn onderling vergelijkbaar zijn. Het op deze wijze institutionaliseren van duurzaamheid maakt het tot een intrinsiek onderdeel van de dagelijkse bestuurspraktijk.

Alleen door een breder begrip van groei en ontwikkeling te omarmen kan de wereld de nijpende problemen van ongelijkheid en duurzaamheid aanpakken. Het maken van dat begrip tot een kernpunt van de SDGs zal helpen de gezondheid en het welzijn van alle samenlevingen tot ver in de toekomst te verbeteren.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/w2BbKjjnl