xhe1_ AKSARA M. RAHMANAFP via Getty Images_indonesiacoal Aksara M. Rahman/AFP via Getty Images

MFW Musi Ograniczyć Ryzyko Związane z Transformacją Klimatyczną

PEKIN – Najnowsza ocena naukowa przygotowana przez Międzyrządowy Zespół do Spraw Zmian Klimatu wyraźnie pokazuje, że koszty braku działań w związku z globalnym ociepleniem szybko rosną i nieproporcjonalnie obciążą kraje biedniejsze, które nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za spowodowanie tego problemu. Często jednak pomija się fakt, że same działania na rzecz klimatu mogą mieć również niezamierzone negatywne skutki w krajach rozwijających się.

Naukowcy i bankierzy centralni zwykle odnoszą się do dwóch rodzajów ryzyka finansowego związanego z klimatem: "ryzyko fizyczne" i "ryzyko przejściowe." Podczas gdy ryzyko fizyczne wynika ze wzrostu koncentracji emisji, ryzyko przejściowe może pojawić się w wyniku szoków technologicznych oraz wprowadzenia polityki klimatycznej i regulacji w kluczowych gospodarkach.

W latach 1850-1990 Stany Zjednoczone i Europa były odpowiedzialne za 75% skumulowanej emisji dwutlenku węgla. Obecnie ich udział wynosi około 50%, podczas gdy Chiny, Indie i inne gospodarki wschodzące mają w tym coraz większy udział. Biorąc to pod uwagę, Stany Zjednoczone i Europa muszą podjąć odważne działania w celu rozwiązania problemu klimatu, wyznaczając drogę, którą podążać będą szybko rosnący światowi emitenci.

Stany Zjednoczone, Unia Europejska, Chiny oraz Indie wytwarzają łącznie ponad 55% światowego PKB. Jako główne czynniki kształtujące światowe wzorce produkcji i konsumpcji, działania tych krajów mają tendencję do "przenoszenia się" na inne kraje. Dlatego nagłe wprowadzenie polityki i regulacji mających na celu stopniowe wycofywanie paliw kopalnych w jednej z tych największych gospodarek może doprowadzić do utraty nie tylko zasobów materialnych (takich jak platformy wiertnicze), ale także pracowników i społeczności. Wiele innych krajów na całym świecie mogłoby wówczas stanąć w obliczu niestabilności fiskalnej i finansowej.

Ambitna polityka klimatyczna, mająca na celu zastąpienie paliw kopalnych czystymi źródłami energii, przyniesie korzyści wszystkim tylko wtedy, gdy ograniczy to "przejściowe ryzyko uboczne." Będzie to wymagało koordynacji między krajami oraz znacznych inwestycji w odporność, adaptację i wsparcie dostosowawcze dla pracowników i przedsiębiorców w dotychczasowych sektorach przemysłu wykorzystujących paliwa kopalne.

Ryzyko przejściowego rozprzestrzeniania się może wystąpić, gdy działania klimatyczne w jednym kraju powodują negatywny szok w bilansie płatniczym i długu publicznym partnera handlowego, który eksportuje paliwa kopalne lub towary wysokoemisyjne. Mimo, że skutki uboczne zostały uwzględnione w porozumieniu klimatycznym zawartym w Paryżu, badania nad tą formą ryzyka klimatycznego i najlepszymi sposobami jego ograniczania były ograniczone, co pozostawia istotną lukę w dążeniu do sprawiedliwej transformacji.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Na szczęście nowe badania prowadzone przez Grupę Zadaniową ds. Klimatu, Rozwoju i Międzynarodowego Funduszu Walutowego, której jesteśmy członkiem, starają się wypełnić tę lukę w wiedzy. W pierwszym dokumencie technicznym grupy zadaniowej analizujemy implikacje proponowanego przez UE mechanizmu dostosowania do emisji dwutlenku węgla na granicach (Carbon Border Adjustment Mechanism - CBAM). W górnej granicy naszych szacunków stwierdzamy, że mechanizm ten miałby negatywny wpływ na eksport i dobrobyt w wielu krajach rozwijających się.

Na przykład przy najszerszym wdrożeniu CBAM gospodarka Mozambiku mogłaby się skurczyć o 2,5%, Rosji o 0,6%, a Indii, Egiptu i Turcji o prawie 0,3%. W ten sposób nierówności w dochodach i dobrobycie między bogatymi i biednymi gospodarkami mogą się pogłębić, jeszcze bardziej ograniczając zdolność niektórych krajów o niskich dochodach do obniżenia emisyjności.

W innym badaniu przeanalizowano, jak polityka cenowa dotycząca emisji dwutlenku węgla w Chinach (zgodna ze scenariuszami zaproponowanymi przez Network for Greening the Financial System) wpłynęłaby na Indonezję, rynek wschodzący o silnych powiązaniach handlowych z gospodarką chińską. Autorzy dochodzą do wniosku, że wycofanie węgla z Chin, poprzez ograniczenie popytu na indonezyjski węgiel, wpłynęłoby negatywnie na bilans płatniczy, sytuację fiskalną i dług publiczny Indonezji, ze względu na utratę aktywów w sektorze górniczym, który odgrywa kluczową rolę w gospodarce krajowej.

Ustalenia te nie są usprawiedliwieniem dla braku działań w dziedzinie klimatu. Podkreślają one jednak potrzebę większej koordynacji działań na szczeblu międzynarodowym. Łagodzenie skutków zmian klimatycznych i adaptacja do nich muszą być prowadzone w sposób spójny z utrzymaniem stabilności finansowej, realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju oraz promowaniem sprawiedliwości w obrębie i ponad granicami państw.

Jako jedyna globalna, oparta na zasadach instytucja wielostronna, której zadaniem jest utrzymywanie stabilności finansowej, MFW powinien przejąć inicjatywę w zarządzaniu przejściowym ryzykiem “spillover.” W ramach swoich globalnych i dwustronnych funkcji nadzorczych powinien pomagać państwom członkowskim w identyfikowaniu źródeł krótko- i długoterminowego ryzyka. MFW powinien również współpracować z Bankiem Światowym i innymi instytucjami finansującymi rozwój, aby pomóc krajom w mobilizacji zewnętrznych i krajowych zasobów niezbędnych do dekarbonizacji ich gospodarek, przy jednoczesnym utrzymaniu stabilności fiskalnej i finansowej.

Jednak nawet wtedy niektóre kraje nieuchronnie odczują niezamierzone konsekwencje. W takich przypadkach MFW powinien unikać dołączania do programów finansowania uciążliwych warunków, ponieważ wykazano, że takie zapisy pogłębiają ubóstwo i nierówności oraz hamują długofalowy wzrost gospodarczy. Lepszym rozwiązaniem jest oparcie się na nowych mechanizmach, takich jak proponowany Resilience and Sustainability Trust (fundusz powierniczy na rzecz odporności i trwałości), który zapewniłby krótkoterminowe finansowanie (bez uciążliwych warunków i po preferencyjnych stawkach), aby pomóc w rozwiązaniu problemów związanych z bilansem płatniczym i płynnością, wynikających z przejściowego ryzyka "rozlewania się." Alternatywnie, "sprawiedliwy fundusz dekarbonizacji" finansowany z CBAM i krajowych podatków od emisji dwutlenku węgla mógłby być również wykorzystywany do wspierania dekarbonizacji w krajach będących źródłem paliw kopalnych.

Znajdujemy się obecnie w ważnej dekadzie, jeśli chodzi o rozwiązywanie problemów związanych ze zmianami klimatycznymi. Przyszła stabilność gospodarcza, wzrost i dobrobyt ludzi mogą zależeć od tego, czy MFW wypełni swoją rolę globalnego koordynatora polityki klimatycznej.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/OhkOba4pl