camacho1Donwilson OdhiamboSOPA ImagesLightRocket via Getty Images_kenya energy Donwilson Odhiambo/SOPA Images/LightRocket via Getty Images

Klimaatleiderschap uit het Mondiale Zuiden

BOGOTÁ/NAIROBI – Vorige maand vond in Parijs de ministeriële bijeenkomst plaats van het Internationaal Energieagentschap, terwijl de Afrikaanse Unie, die onlangs is toegetreden tot de G20, haar jaarlijkse top hield in Addis Abeba. Beide fora erkenden de dringende noodzaak om de toezeggingen na te komen die afgelopen december zijn gedaan tijdens de conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering (COP28) in Dubai, niet in de laatste plaats om de geïnstalleerde capaciteit voor hernieuwbare energie tegen 2023 te verdrievoudigen. Maar de uitdagingen voor de toekomst zijn aanzienlijk.

COP28 heeft veel acties geïdentificeerd die cruciaal zijn voor het bereiken van netto-nul-emissies in 2050. Naast een sterke toename van de capaciteit voor hernieuwbare energie gaat het onder meer om een verdubbeling van de energie-efficiëntie tegen 2030, een geleidelijke vermindering van het ‘onverminderde’ gebruik van fossiele brandstoffen en financiële steun voor ontwikkelingslanden bij hun inspanningen om de toegang tot energie uit te breiden en de economische ontwikkeling te bevorderen.

Afrika en Latijns-Amerika hebben een centrale rol te spelen in de verwezenlijking van de netto-nul-ambities van de wereld. Beide regio’s beschikken over een overvloedig potentieel aan hernieuwbare energie, dankzij enorme zonne-, wind-, waterkracht- en geothermische bronnen. Door hiervan gebruik te maken, kunnen Afrika en Latijns-Amerika snel vooruitgang boeken bij het terugdringen van hun koolstofuitstoot, het verbeteren van de toegang tot energie en het bevorderen van duurzame economische groei.

Onze landen, Colombia en Kenia, zetten al grote stappen in de richting van een schonere energiemix. Hoewel Colombia over enorme olie- en gasreserves beschikt, is waterkracht goed voor bijna zeventig procent van de elektriciteitsproductie. En de regering is vastbesloten om het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in de energiemix tegen 2030 verder te vergroten. Door gebruik te maken van wind, zon, biomassa en geothermische energie kan Colombia zijn hernieuwbare-energieportfolio diversifiëren en zijn afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verder verminderen.

Colombia onderneemt ook directe actie om de uitfasering van fossiele brandstoffen te versnellen. De regering heeft onlangs een verbod aangekondigd op de uitgifte van nieuwe vergunningen voor olie- en gasexploratie en heeft aangegeven de negatieve effecten van de winning van fossiele brandstoffen te willen aanpakken. Deze maatregelen zullen niet alleen de koolstofuitstoot terugdringen, maar ook bijdragen aan de bescherming van de kwetsbare ecosystemen en de rijke biodiversiteit van het land.

Kenia ontpopt zich als een succesverhaal op het gebied van hernieuwbare energie in Afrika. Door gebruik te maken van zijn enorme geothermische, wind-, zonne- en hydro-elektrische bronnen heeft Kenia het aandeel van hernieuwbare energie in zijn elektriciteitsopwekking opgevoerd tot maar liefst 94 procent. De geothermische sector heeft een opmerkelijke groei doorgemaakt en is nu de grootste producent van geothermische energie in Afrika. En nu helpt Kenia zijn buurlanden, Ethiopië en Djibouti, om ook hun eigen geothermische bronnen te benutten.

Secure your copy of PS Quarterly: The Climate Crucible
PS_Quarterly_Q3-24_1333x1000_No-Text

Secure your copy of PS Quarterly: The Climate Crucible

The newest issue of our magazine, PS Quarterly: The Climate Crucible, is here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.

Subscribe Now

Kenia’s vooruitgang wordt geschraagd door inspanningen van de overheid om ondersteunend beleid te implementeren en een omgeving te creëren die privé-investeringen mogelijk maakt. De vooruitstrevende aanpak van de Keniaanse regering heeft niet alleen geresulteerd in een verbeterde toegang tot energie voor de bevolking, maar heeft ook banen en lokale industrieën geschapen, waardoor de economische ontwikkeling wordt bevorderd en er mogelijkheden ontstaan om met anderen samen te werken. Kenia is mede-oprichter van Accelerated Partnerships for Renewables in Africa, een initiatief dat de energietransitie in Afrikaanse landen wil bevorderen, met steun van Denemarken, Duitsland en de Verenigde Arabische Emiraten.

De prestaties van Colombia en Kenia moeten worden benadrukt en gevierd om andere landen te motiveren en te begeleiden bij hun eigen transitie naar schone energie. De landen met fossiele brandstoffen moeten bijvoorbeeld het voorbeeld van Colombia volgen door hun olie- en gasexploratie te beperken.

Maar Colombia en Kenia zijn niet alleen passieve voorbeelden voor anderen; ze zijn ook actieve wereldleiders. Als hun transitie naar schone energie hun engagement nog niet duidelijk maakte, zou hun recente beslissing om zich aan te sluiten bij de Beyond Oil & Gas Alliance – een internationale coalitie van regeringen en partners die werken aan de uitfasering van fossiele brandstoffen – dat wel moeten doen.

Toch is financiering essentieel als de wereld haar ambities op het gebied van schone energie wil waarmaken. De lage investeringen in Afrika vormen een grote uitdaging. Uit een recent rapport van BloombergNEF blijkt dat in 2021 slechts 0,6 procent (2,6 miljard dollar) van de 434 miljard dollar die in projecten voor hernieuwbare energie werd geïnvesteerd, naar Afrikaanse landen ging. Er is dringend behoefte aan een sterke toename van de financieringsstromen van de rijke landen naar de schone-energiesectoren in zowel Afrika als Latijns-Amerika.

Naast directe financiële steun van de rijke landen moet het mondiale financiële systeem – inclusief het Internationaal Monetair Fonds en de multilaterale ontwikkelingsbanken – dringend worden hervormd, zodat het eerlijker en efficiënter wordt. Alleen dan kan dit systeem voldoende financiering bieden om aan de toenemende behoeften van ontwikkelingseconomieën te voldoen. Gecoördineerde actie om de schuldenlast van de ontwikkelingseconomieën te verlichten is ook van vitaal belang.

Tijdens COP28 heeft het Mondiale Zuiden blijk gegeven van solidariteit en inzet voor samenwerking. Door kennis en best practices te delen, kunnen ontwikkelingseconomieën de transitie naar schone energie drastisch versnellen. Maar als de wereld erin wil slagen de klimaatverandering te bestrijden en onze collectieve toekomst veilig te stellen, zijn doortastende maatregelen om voldoende financiering te garanderen essentieel.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/KpDk7pmnl