mohan4_STEFANI REYNOLDSAFP via Getty Images_imf STEFANI REYNOLDS/AFP via Getty Images

Kolej na Przywództwo MFW w Kwestii Klimatu

NOWE DELHI - Rynki wschodzące i gospodarki rozwijające się (EMDEs) odczuwają skutki kryzysu finansowego. Dwie trzecie krajów o niskim dochodzie już znajduje się w trudnej sytuacji zadłużeniowej lub jest nią zagrożonych; wojna Rosji na Ukrainie potęguje wstrząsy finansowe wraz z wysokimi cenami żywności i energii, a rosnące koszty kapitału pozostawiają rządom niewielką przestrzeń fiskalną.

Jednocześnie kilka krajów rozwijających się ponosi ciężar zbliżającego się kryzysu klimatycznego, do którego w niewielkim stopniu się przyczyniły. Katastrofalna powódź w Pakistanie w ubiegłym roku spowodowała szkody i straty gospodarcze o łącznej wartości ponad 30 miliardów dolarów, a koszt odbudowy szacuje się na dodatkowe 16 miliardów dolarów. Na Karaibach cyklony tropikalne regularnie powodują szkody i straty około 100% PKB, a globalne ocieplenie oznacza, że intensywność i częstotliwość ekstremalnych zjawisk pogodowych wzrośnie. A jednak, z ograniczoną przestrzenią fiskalną i słabym dostępem do rynków międzynarodowych, kraje rozwijające się i gospodarki wschodzące nie są w stanie inwestować w odporność na zmiany klimatu zgodnie z potrzebami.

Jako kluczowy organ wielostronny, którego zadaniem jest promowanie globalnej stabilności makroekonomicznej i finansowej, Międzynarodowy Fundusz Walutowy stoi przed wyjątkowym momentem, w którym może pomóc w ułatwieniu sprawiedliwego przejścia na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmiany klimatu.

Odkąd MFW zdał sobie sprawę z głębokich makroekonomicznych konsekwencji wzrostu globalnych temperatur, opublikował strategię dotyczącą zmian klimatu, która przedstawia plany włączenia tej kwestii do jego pracy, zwłaszcza nadzoru makroekonomicznego i programów pożyczkowych. Przede wszystkim, po historycznej alokacji 650 miliardów dolarów specjalnych praw ciągnienia (SDRs, aktywa rezerwowe MFW) w 2021 r., Fundusz ustanowił Instrument na Rzecz Odporności i Zrównoważonego Rozwoju (RSF), częściowo w celu wspierania działań na rzecz klimatu w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.

Najnowszy raport Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) Organizacji Narodów Zjednoczonych alarmuje o szybko narastających zagrożeniach związanych z globalnym ociepleniem i ograniczonym czasie na adaptację. W tym kontekście nowy raportGrupy Zadaniowej ds. Klimatu, Rozwoju i MFW - której jesteśmy członkami - ocenia, w jaki sposób działania Funduszu w zakresie klimatu odpowiadają bieżącym potrzebom.

Stwierdziliśmy, że chociaż MFW poczynił mile widziane postępy w kierunku włączenia kwestii klimatycznych do swoich działań, nadal istnieją istotne luki w czterech kluczowych obszarach: modelowanie ryzyka klimatycznego w analizie stabilności zadłużenia (DSA); dostosowanie doradztwa politycznego do kontekstów krajowych; uaktualnienie zestawu narzędzi pożyczkowych w celu zajęcia się krytycznymi zaburzeniami równowagi makroekonomicznej i katastrofami naturalnymi wynikającymi ze zmian klimatu; oraz - wraz z innymi instytucjami - ułatwianie inwestycji na dużą skalę potrzebnych do pomocy krajom w przejściu na ścieżkę niskoemisyjną.

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025
PS_YA25-Onsite_1333x1000

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025

Our annual flagship magazine, PS Quarterly: The Year Ahead 2025, is almost here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.

Subscribe Now

Preferowanym przez MFW zaleceniem politycznym było ustalenie ceny emisji dwutlenku węgla, która byłaby wystarczająco wysoka, aby zachęcić zanieczyszczających do zmniejszenia emisji. W dokumentach roboczych MFW zasugerowano globalnie skoordynowany i zróżnicowany dolny próg cenowy w celu zwiększenia ambicji politycznych i wspierania uporządkowanej transformacji. Mimo, że ustanowienie ceny emisji dwutlenku węgla jest ogólnie uważane za optymalne w teorii, wdrożenie i wpływ wiążą się z wieloma wyzwaniami.

Wprowadzanie cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla na całym świecie jest nadal nierównomierne i słabo skoordynowane z krajowymi politykami energetycznymi, takimi jak zwiększenie dopłat do paliw kopalnych. Co więcej, kilka rządów wprowadza szeroką gamę instrumentów w celu wdrożenia polityki klimatycznej, która jest lepiej dostosowana do ich wyjątkowych okoliczności. Aby być wrażliwym na potrzeby krajowe, MFW musi odejść od uniwersalnej polityki i opracować skuteczną metodę oceny skutków jawnych i ukrytych cen emisji dwutlenku węgla, które mogą się znacznie różnić w poszczególnych krajach.

Ceny emisji dwutlenku węgla są również wykorzystywane jako narzędzie do finansowania inwestycji klimatycznych. Jest jednak mało prawdopodobne, by dochody z tego tytułu zastąpiły te pochodzące z paliw kopalnych. Dotyczy to zarówno producentów węglowodorów - takich jak kraje Ameryki Łacińskiej i Karaibów, które w dużym stopniu polegają na eksporcie paliw kopalnych w celu finansowania publicznego - jak i importerów węglowodorów, którzy nakładają znaczne podatki na zużycie paliw kopalnych.

Oprócz rozszerzenia swoich działań nadzorczych i modelowania gospodarczego, aby odzwierciedlić rzeczywistość różnych warunków krajowych, MFW powinien zachęcać do działań zorientowanych na przyszłość, takich jak duży impuls inwestycyjny (choć w sposób ostrożny fiskalnie). Wymagałoby to od Funduszu zmiany ram DSA w celu szerszego spojrzenia na potrzeby finansowe danego kraju.

Aby zrealizować Agendę ONZ na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 i zobowiązania wynikające z porozumienia paryskiego, kraje Europy Środkowo-Wschodniej będą musiały zmobilizować znaczne zasoby, szacowane przez niektórych nawet na 2,4 bln USD rocznie - ponad 2% obecnego światowego PKB. Co więcej, badania MFW wykazały, że inwestycje w sektory przyjazne dla klimatu mogą być silniejszym mnożnikiem wzrostu niż inwestycje w sektory wysokoemisyjne. Oprócz unikania kosztownych przyszłych szkód, inwestowanie w odporność na zmiany klimatu pomaga zmniejszyć obecne ryzyko związane z suwerennością.

Ramy DSA w MFW nie uwzględniają jednak w odpowiedni sposób fizycznych zagrożeń klimatycznych w poszczególnych krajach i ich potrzeb fiskalnych w zakresie finansowania zielonej transformacji. Podczas gdy Fundusz podjął skromne kroki w kierunku włączenia wstrząsów klimatycznych do swoich ram DSA, nadal nie łączy on negocjacji programowych z polityką klimatyczną. Dopóki to się nie zmieni, krajom będzie brakować przestrzeni fiskalnej potrzebnej do sfinansowania zielonej transformacji. W końcu inwestycje klimatyczne nie mogą być odkładane do czasu, aż kraj znajdzie się w lepszej kondycji finansowej.

Jeśli chodzi o zestaw narzędzi pożyczkowych, MFW nieznacznie zwiększył limity pożyczek dla krajów. Jednak ogólnie rzecz biorąc, Fundusz nadal kładzie nacisk na krótkoterminową stabilność fiskalną kosztem długoterminowej mobilizacji zasobów wymaganej do zabezpieczenia krajów przed przyszłymi wstrząsami klimatycznymi.

Podobnie, zasady dostępu do RSF są zbyt restrykcyjne. W obecnej sytuacji, aby uzyskać dostęp do funduszy RSF, kraj musi mieć wdrożony program MFW. Wyklucza to gospodarki podatne na zmiany klimatu, które nadal muszą budować odporność, nawet jeśli nie są aktywnie zagrożone. Niedawne trzęsienie ziemi w Turcji, choć nie związane z klimatem, jest tego przykładem. Jednak nawet przy szerszym członkostwie RSF pozostaje zbyt mały, aby zaspokoić obecne potrzeby i musi zostać znacznie zwiększony (wraz z innymi instrumentami pożyczkowymi).

MFW podjął w krótkim czasie wielkie kroki w sprawie zmian klimatu. Jednak, jak podsumowuje raport IPCC, "istnieje szybko zamykająca się szansa na zapewnienie zrównoważonej przyszłości dla wszystkich." Aby zmaksymalizować swój wpływ, Fundusz powinien pamiętać o kontekstach krajowych, dostosowywać swoje modele makrofinansowe, zwracać większą uwagę na znaczną presję inwestycyjną wymaganą do transformacji niskoemisyjnej oraz zwiększać rozmiar i zakres swoich narzędzi pożyczkowych. Żadna z tych rzeczy nie będzie łatwa, ale zapewnienie stabilnej finansowo i odpornej na zmiany klimatu przyszłości tego właśnie wymaga.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/aE8FDqmpl