schaaf1_JEWEL SAMADAFP via Getty Images_cop28 JEWEL SAMAD/AFP via Getty Images

Waarom COP28 nu al is mislukt

NEW YORK – Om een catastrofale klimaatverandering af te wenden is een actief en mondig maatschappelijk middenveld nodig. De komende conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering (COP28) in Dubai zal vrijwel zeker nog meer bewijs leveren dat we zullen falen als we vertrouwen op grote, machtige instellingen zoals regeringen en multinationals.

Fossiele-brandstofbedrijven weten al sinds de jaren zeventig dat ze bijdragen aan de klimaatverandering, maar toch blijven ze boren en hun activiteiten uitbreiden. Hoewel regeringen lippendienst hebben bewezen aan het probleem door de Framework Convention on Climate Change van de VN en het klimaatverdrag van Parijs goed te keuren, laat het jongste Production Gap Report zien hoe weinig deze toezeggingen in de praktijk betekenen. Tussen nu en 2030 zal de productie in de twintig grootste fossiele brandstof producerende landen meer dan het dubbele bedragen van wat nodig is om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5° Celsius.

Zelfregulering door regeringen en fossiele-brandstofbedrijven is volstrekt onvoldoende, niet in de laatste plaats omdat regeringen en fossiele-brandstofbedrijven vaak één en dezelfde zijn. Al te lang hebben beide geprobeerd om de bezorgdheid van het publiek weg te nemen door middel van greenwashing-campagnes en de belofte van toekomstige ‘magische’ technologieën zoals het afvangen en opslaan van koolstof. En wanneer een deel van het publiek niet tevreden wordt gesteld door dergelijke trucs, zijn veel van dezelfde regeringen en bedrijven maar al te graag bereid om hun toevlucht te nemen tot het onderdrukken van de vrijheid van meningsuiting, vereniging en vreedzame vergadering.

Alleen door collectieve actie, belangenbehartiging en participatie van het maatschappelijk middenveld in de beleidsvorming zullen regeringen gedwongen worden om te doen wat nodig is om fossiele brandstoffen uit te bannen, de transitie naar hernieuwbare energie te ondersteunen en de mensenrechten te beschermen in een wereld met steeds extremer weer en droogte. Maar het maatschappelijk middenveld kan niet gedijen zonder civiele ruimte – openbare fora waar burgers gezamenlijk kritiek kunnen leveren en druk kunnen uitoefenen op de machtigsten, zonder angst of onderdrukking. En bij COP28, buiten de beschermde grenzen van de ‘blauwe zone’ van de VN, zal er vrijwel geen civiele ruimte zijn.

Dubai is een van de duurste steden ter wereld, wat betekent dat huisvesting, eten en andere uitgaven onbetaalbaar zullen zijn voor de meeste mensen, vooral voor de achtergestelden en gemarginaliseerden die het hardst worden getroffen door de klimaatcrisis. Bovendien is het in de Verenigde Arabische Emiraten illegaal om zelfs maar kritiek te hebben op de regering, of om iets te zeggen dat geacht wordt ‘het algemeen belang te schaden,’ en buitenlanders worden soms in hechtenis genomen voor opmerkingen die ze tijdens hun verblijf in het land hebben gemaakt. Kleine tekenen van ontevredenheid tijdens de Arabische Lente van 2011 werden snel en met geweld onderdrukt. Tot op de dag van vandaag worden tientallen mensenrechtenactivisten en dissidenten willekeurig vastgehouden, waaronder zestig leden van de ‘VAE-94,’ die in 2013 massaal werden berecht. Vier jaar later namen de VAE Ahmed Mansoor gevangen, de enige overgebleven Emirati die zich publiekelijk inzet voor de mensenrechten in het land.

De regering heeft haar repressie in de aanloop naar COP28 voortgezet. Ze heeft de communicatie tussen veel gevangenen en hun families afgesneden, Emirati’s vervolgd die naar het land zijn teruggestuurd nadat ze in het buitenland hun toevlucht hadden gezocht, en de oproepen van de VN om gewetensgevangenen vrij te laten afgewezen.

SUMMER SALE: Save 40% on all new Digital or Digital Plus subscriptions
PS_Sales_Summer_1333x1000_V1

SUMMER SALE: Save 40% on all new Digital or Digital Plus subscriptions

Subscribe now to gain greater access to Project Syndicate – including every commentary and our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – starting at just $49.99

Subscribe Now

De VAE zijn ook berucht vanwege het gebruik van onwettige elektronische afluisterapparatuur. Mansoor is slechts één van de vele mensenrechtenactivisten die het doelwit zijn geweest van spyware, ontwikkeld door cybersurveillancebedrijven zoals NSO Group en Hacking Team.

Dergelijk misbruik is ruimschoots voldoende om een klimaat van angst te creëren onder activisten die COP28 hopen bij te wonen. Hoewel de VAE beloven ‘ruimte beschikbaar te zullen stellen voor klimaatactivisten om vreedzaam bijeen te komen en hun stem te laten horen,’ valt nog te bezien hoe dit er in de praktijk uit zal zien. Welke risico’s lopen activisten als ze zich uitspreken over de erbarmelijke staat van dienst van de VAE op het gebied van de mensenrechten of het falen van de VAE als het gaat om het uitfaseren van fossiele brandstoffen? We weten het niet, omdat het UNFCCC-secretariaat en de VAE niet eens de Host Country Agreement openbaar hebben gemaakt – de minimale transparantienorm voor een COP.

Natuurlijk staan de VAE niet alleen in hun vijandige houding tegenover het maatschappelijk middenveld. Overal ter wereld treden landen hard op tegen demonstranten, passen ze bestaande wetgeving verkeerd toe om klimaatdiscussies de kop in te drukken en voeren ze nieuwe wetgeving in om protest te criminaliseren – vaak in opdracht van machtige fossiele-brandstofbedrijven. Sommige van deze wetten zijn rechtstreeks gericht tegen klimaatactivisten, wat aangeeft dat topconferenties zoals de jaarlijkse klimaatconferenties een bijzondere zorg zijn voor repressieve regeringen.

Ondanks het feit dat 2023 weer een jaar wordt met recordhoge temperaturen en regenval, is het onwaarschijnlijk dat COP28 een betekenisvol resultaat zal opleveren. Dat is even onrechtvaardig als tragisch. De mensen die het meest te lijden hebben onder de klimaatverandering zijn geen staatshoofden of managers van fossiele-brandstofbedrijven. In de Verenigde Arabische Emiraten en over de hele wereld zijn degenen die het meest te lijden hebben van de crisis vaak dezelfde mensen die te maken hebben met discriminatie, marginalisatie en een gebrek aan basisbescherming van hun regeringen.

Aangezien het hun toekomst is die zal worden besproken op COP28, zijn hun betrokkenheid, activisme en eisen ten aanzien van verantwoording essentieel. Het is via het maatschappelijk middenveld dat we greenwashing aan de kaak kunnen stellen en de lang beloofde oplossingen kunnen bereiken. Internationale conferenties om een existentiële wereldwijde bedreiging te bespreken zullen alleen zinvolle resultaten opleveren als iedereen vrij is om kritiek te leveren, samen te komen en vreedzaam te demonstreren. Repressieve wetten, een klimaat van angst en gevangengezette binnenlandse dissidenten kunnen geen ander doel dienen dan het ondersteunen van de verdedigers van de status quo.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/xFGXdOMnl