lemmon1_HOANG DINH NAMAFP via Getty Images_women farmers HOANG DINH NAM/AFP via Getty Images

De energietransitie voedt een machtstransitie

WASHINGTON, DC – In de strijd om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de ergste gevolgen van de klimaatverandering af te wenden, beschikt de wereld over een enorme hulpbron die grotendeels onbenut blijft: vrouwen.

Om de catastrofale gevolgen van de klimaatverandering te voorkomen, moet je begrijpen wat – en wie – de drijvende krachten zijn achter een transformatie op dit terrein. Investeren in vrouwen, wat betekent dat hun toegang tot onderwijs, economische inputs en kapitaal wordt verbeterd, geeft overheden een goede kans om hun ambitieuze klimaatdoelstellingen te halen.

Diverse studies hebben aangetoond hoe het bevorderen van gendergelijkheid klimaatactie kan stimuleren. Staten met een hoger percentage vrouwen in hun wetgevende macht hebben een grotere kans om milieuovereenkomsten en verdragen goed te keuren. En als er meer vrouwen betrokken zijn bij groepsbeslissingen over landbeheer, dan conserveert die groep meer. Bovendien wordt geschat dat het verhogen van de productiviteit van vrouwelijke kleine boeren de koolstofuitstoot tegen 2050 met twee miljard ton kan verminderen.

De transitie naar schone energie vergt een machtstransitie. Of, anders gezegd, het veranderen van energiesystemen vereist het veranderen van machtssystemen. Hoewel vrouwen verantwoordelijk zijn voor de helft van de voedselproductie in de wereld, bezitten ze minder dan twintig procent van de mondiale landbouwgrond. En hoewel vrouwen vijfenveertig procent van de agrarische beroepsbevolking in de ontwikkelingslanden uitmaken (en zevenendertig procent wereldwijd), ontvangen ze slechts zeven procent van de investeringen in de sector. Als vrouwen in de ontwikkelingslanden dezelfde toegang tot productieve middelen zouden krijgen als mannen, zou de opbrengst van hun boerderijen met twintig tot dertig procent kunnen toenemen en zouden honderd tot honderdvijftig miljoen mensen van de honger kunnen worden verlost.

Zoals de zaken er nu voor staan, dragen vrouwen en meisjes in onevenredige mate de gevolgen van de klimaatverandering. Volgens de Verenigde Naties bestaat tachtig procent van de ontheemden als gevolg van de klimaatverandering uit vrouwen en hebben vrouwen veertien keer meer kans om te sterven bij een klimaatgerelateerde ramp dan mannen. En tegen 2025 zou de klimaatverandering kunnen verhinderen dat elk jaar minstens 12,5 miljoen meisjes hun opleiding afmaken. Zoals het Malala Fonds heeft opgemerkt: ‘Na klimaatschokken halen gestreste gezinnen meisjes vaak van school om te helpen met een toename van de huishoudelijke verantwoordelijkheden – zoals het halen van water en brandhout – of om een vroeg huwelijk aan te gaan om de last van de schaarse huishoudelijke middelen te verlichten.’ In Botswana vormden meisjes naar schatting zeventig procent van de kinderen die tijdens de droogte van school gingen, terwijl in Ethiopië het aantal kindhuwelijken met gemiddeld 119 procent toenam in de regio’s die het meest te lijden hadden onder de droogte.

Wanneer extreme weersomstandigheden kostwinners beroven van hun middelen van bestaan en van hun huis, kunnen ze het zich niet langer veroorloven om kinderen te laten studeren in plaats van te werken; soms worden meisjes van elf of twaalf jaar al bruiden. Dat betekent verspild talent en verloren potentieel, maar ook vroeg moederschap voor velen. Bovendien zijn kinderen met minder onderwijs minder goed op de hoogte van duurzame landbouwpraktijken.

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025
PS_YA25-Onsite_1333x1000

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025

Our annual flagship magazine, PS Quarterly: The Year Ahead 2025, is almost here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.

Subscribe Now

Het goede nieuws is dat investeren in vrouwen en meisjes veel goeds belooft in termen van het stimuleren van groei, het opbouwen van veerkracht en het versterken van de aanpassingsinspanningen. Maar om deze kans te benutten, is een andere verbeelding nodig en een gezamenlijke inspanning om vrouwen zichtbaarder te maken – vooral in de beleidsvorming. Tijdens de conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering in Egypte (COP27) bestond minder dan vierendertig procent van de landenteams uit vrouwen. In 2020 stonden vrouwen aan het hoofd van slechts vijftien procent van de milieuministeries in 193 landen.

Het inzetten van kapitaal om vrouwen in de landbouw te ondersteunen, meisjes op school te houden, vrouwelijke ondernemers te financieren en door vrouwen geleide noodinformatienetwerken te ondersteunen wordt al lang erkend als essentieel om het doel van inclusieve economische groei te bereiken. Maar het zal ook bijdragen aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en het binnen de limiet van 1,5° Celsius houden van de opwarming van de aarde, zoals dat is vastgelegd in het klimaatverdrag van Parijs.

Stel je een wereld voor waarin vrouwelijke boeren gelijke toegang hebben tot productiemiddelen, vrouwen de middelen hebben om ondernemers in schone energie te worden, meisjes de vaardigheden leren die nodig zijn om te profiteren van nieuwe groene banen en door vrouwen geleide netwerken, zoals Women Wetem Weta in Vanuatu, vroegtijdig kunnen waarschuwen bij rampen teneinde hun gemeenschappen te beschermen. Dit is een wereld van ‘meer voor meer’: meer kinderen krijgen onderwijs, meer samenlevingen kunnen zichzelf in stand houden en iedereen kan genieten van meer welvaart, veiligheid en stabiliteit.

Om deze visie te verwezenlijken, moeten de machthebbers dit moment van gevaar en mogelijkheden aangrijpen om ervoor te zorgen dat vrouwen en meisjes hun potentieel kunnen waarmaken, en zo de gezamenlijke strijd tegen de klimaatverandering en de gevolgen ervan ondersteunen. De energietransitie is een kans voor ons allemaal. Om er het beste uit te halen, moet er worden geïnvesteerd in degenen die de transitie zullen stimuleren.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/EVCA0Qonl