zadek26_Getty Images_green finance Getty Images

Cicha Rewolucja w Finansach Państwowych

GENEWA - W świecie nękanym wieloma kryzysami, jeden z nich nie jest traktowany z wystarczającą uwagą: kryzys związany z długiem państwowym, z którym boryka się połowa gospodarek wschodzących i rozwijających się. Na szczęście pojawiła się nowa innowacja w dziedzinie zrównoważonego finansowania, która może pomóc krajom uniknąć katastrofy zadłużenia, jednocześnie stawiając czoła innym kluczowym wyzwaniom, zwłaszcza degradacji przyrody i zmianom klimatycznym.

Z pewnością podjęto poważne wysiłki, aby wykorzystać tradycyjne kanały polityczne i technokratyczne do rozwiązania problemu nadciągającej fali kryzysów zadłużeniowych. Instytucje takie jak G20 stworzyły ramy, instrumenty i inicjatywy mające na celu zapewnienie ratunku krajom cierpiącym z powodu zadłużenia, a instytucje takie jak Bank Światowy próbowały przekonać głównych wierzycieli - w tym nową generację głównych wierzycieli państwowych (jak Chiny) - do zaoferowania ulgi w spłacie długu. Jednak w sytuacji, gdy ryzyko związane z długiem państwowym schodzi na dalszy plan wobec powszechnie postrzeganych jako bardziej nieuchronne krajowych i regionalnych kryzysów systemowych, poczyniono tylko niewielkie postępy.

Konsekwencje braku działania są daleko idące. Nadwyrężone fiskalnie rządy nie mogą zaspokoić podstawowych potrzeb swoich społeczeństw, a coraz większa liczba osób staje w obliczu braków bezpieczeństwa żywnościowego i paliwowego. Poza humanitarnym wymiarem tej sytuacji, wynikająca z niej społeczna i polityczna nieufność i niestabilność osłabia globalną współpracę w zakresie wspólnych wyzwań, od zmiany klimatu po konflikty takie jak wojna na Ukrainie.

W tym kontekście dług państwowy związany ze zrównoważonym rozwojem mógłby zmienić bieg wydarzeń. Mechanizm jest prosty: suwerenni kredytobiorcy określają cele w zakresie wyników w odpowiednich obszarach, takich jak emisja gazów cieplarnianych czy wylesianie. Jeśli spełnią te cele, zostaną nagrodzeni niższymi kosztami obsługi długu.

Na przykład w zeszłym roku Urugwaj wyemitował 1,5 miliarda dolarów w obligacjach powiązanych ze zrównoważonym rozwojem (SLBs), których termin wykupu przypada na 2034 rok i może odnotować spadek kosztów obsługi długu nawet o 60 punktów bazowych. Natomiast dotychczasowe "zielone obligacje" oparte na projektach przynosiły korzyść w najlepszym razie w wysokości kilku punktów bazowych, wymagając od dłużników ponoszenia znacznych kosztów definiowania, monitorowania i raportowania "wykorzystania wpływów."

Kraje zagrożone zadłużeniem mogą zapewnić sobie jeszcze większe obniżenie kosztów obsługi długu, jeśli umowy dotyczące wyników w zakresie zrównoważonego rozwoju będą wsparte publicznymi gwarancjami dla kredytodawców. W rzeczywistości, spośród siedmiu ścieżek zwiększania skali podejścia do finansowania państwowego powiązanego ze stabilnością, przedstawionych w nowym raporcie Sustainability-linked Sovereign Debt Hub (w którym jestem przewodniczącym rady doradczej), jedną z dróg o największym potencjale rozwiązania obecnego kryzysu jest poprawa jakości kredytowej.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Na tej drodze ryzyko kredytowe państwa przenoszone jest na gwarantów, takich jak wielostronne banki rozwoju, dwustronne instytucje finansujące rozwój oraz prywatni ubezpieczyciele. Gwarancja kredytowa, polisa ubezpieczeniowa lub inny mechanizm poprawy jakości kredytowej poprawia rating długu, zmniejszając w ten sposób koszty jego obsługi przez emitenta i uwalniając dodatkowe fundusze. To z kolei rozszerza przestrzeń fiskalną krajów zadłużonych, uwalniając więcej środków na inwestycje zarówno w realizację celów w zakresie skuteczności działania, jak i innych priorytetów.

Wsparcie kredytowe ułatwiło już refinansowanie długu Barbadosu i Belize, przy czym oba kraje przeznaczyły część zaoszczędzonych kosztów na finansowanie odbudowy wybrzeża. Co najlepsze, jeśli połączenie większej zdolności obsługi zadłużenia z poprawą stanu przyrody i klimatu wzmocni odporność i produktywność, ryzyko państwowe  (oraz ogólne koszty obsługi zadłużenia) jeszcze bardziej spadną, uruchamiając bardzo potrzebny cykl koniunkturalny.

Rozszerzenie wsparcia jakości kredytowej w celu wspierania finansowania państwowego powiązanego ze stabilnością wymagałoby współpracy z wielostronnymi bankami rozwoju, krajami OECD oraz innymi głównymi wierzycielami państwowymi, jak Chiny. Taki mechanizm - choć ambitny w dzisiejszym podzielonym świecie - stanowiłby podstawę podejścia opartego na stosunku wartości do ceny w celu rozwiązania zarówno kryzysu zadłużenia, jak i szerszych wyzwań związanych ze stabilnością.

Inne ścieżki wskazane w raporcie Sustainability-linked Sovereign Debt Hub obejmują standaryzację instrumentów i metryk - kluczową dla obniżenia kosztów emisji i nadzoru nad strategiami opartymi na wynikach, a także dla zmniejszenia prawdopodobieństwa "greenwashing." Wzmocnienie zdolności instytucjonalnych jest również niezbędne, zwłaszcza w przypadku emitentów o niskich dochodach, którzy nie dysponują wystarczającymi zasobami. Należy również podjąć wysiłki w celu zwiększenia świadomości rynku i apetytu sektora prywatnego na dług związany ze zrównoważonym rozwojem.

Jeśli te ścieżki zostaną obrane, państwa z rynków wschodzących i gospodarek rozwijających się mogą wyemitować 250-400 miliardów dolarów w SLBs do 2030 roku, według szacunków NatureFinance, w porównaniu do zaledwie 3,5 miliarda dolarów pod koniec ubiegłego roku. Zgodnie z tymi przewidywaniami, SLB mogłyby stanowić 6-9% prognozowanego na 2030 r. zewnętrznego długu publicznego gospodarek wschodzących i rozwijających się.

Oczywiście, oparte na wynikach instrumenty finansowania państwowego nie są niczym nowym, a ich historia jest daleka od ideału: kraje zagrożone zadłużeniem często spotykały się ze spornymi formami warunkowości makroekonomicznej, fiskalnej i instytucjonalnej. A jeśli chodzi o zadłużenie, rozwój czy zrównoważony rozwój, to nigdy nie było złotego środka.

Niemniej jednak, łącząc redukcję zadłużenia z wysiłkami na rzecz rozwiązania szerszych problemów, takich jak zmiany klimatyczne, oraz umożliwiając dłużnikom wyznaczenie własnych celów, SLB mogą odnieść sukces tam, gdzie tradycyjne podejście polityczne zawiodło, zmniejszając krótkoterminowe ryzyko związane z długiem państwowym i wspierając długoterminowy zrównoważony rozwój. Cicha rewolucja w finansowaniu państwowym może być już w toku.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/4giX6jDpl