mfespinosa6_ Sha HantingChina News ServiceVCG via Getty Images_georgieva Sha Hanting/China News Service/VCG via Getty Images

Kryzys Zadłużenia na Globalnym Południu Udaremnia Ambicje Klimatyczne

MADRYT/BOSTON - Tegoroczna Konferencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (COP28), odbywająca się obecnie w Dubaju, będzie miała decydujące znaczenie dla Funduszu Strat i Szkód ustanowionego na COP27, ponieważ rządy muszą uzgodnić sposób funkcjonowania i finansowania nowego funduszu. Równie ważna jest jednak pierwsza globalna inwentaryzacja (GST), która oceni postępy krajów w osiąganiu celów porozumienia klimatycznego z Paryża z 2015 roku.

Opublikowany w październiku wstępny raport na temat GST jest rozczarowujący, podczas gdy najnowsza Światowa Prognoza Energetyczna Międzynarodowej Agencji Energii wykazała, że globalny poziom dwutlenku węgla nie osiągnął jeszcze szczytu. Oznacza to, że jeśli chcemy osiągnąć nasze cele klimatyczne, musimy przyspieszyć transformację w kierunku czystej energii i pilnie ograniczyć emisje gazów cieplarnianych. Choć będzie to niewątpliwie wymagało zlikwidowania ogromnej luki w finansowaniu działań związanych z klimatem, decydenci polityczni muszą przezwyciężyć powszechne trudności związane z zadłużeniem państw.

Wykorzystujący dane z Programu Rozwoju ONZ i Międzynarodowego Funduszu Walutowego projekt "Debt Relief for a Green and Inclusive Recovery Project"szacuje, że 69 krajów potrzebuje natychmiastowej redukcji zadłużenia, z czego 61 ma co najmniej 812 miliardów dolarów długu, który musi zostać zrestrukturyzowany we wszystkich klasach wierzycieli. Co więcej, w dokumencie roboczym MFW obliczono, że tylko siedem z 29 krajów o niskich dochodach, które przedstawiły szacunki swoich potrzeb w zakresie adaptacji, miało wystarczającą przestrzeń fiskalną, aby zaspokoić te potrzeby i osiągnąć swoje cele w zakresie redukcji emisji, znane również jako ustalone na szczeblu krajowym wkłady (NDCs). Ponieważ koszty obsługi zadłużenia mają wzrosnąć w 2024 r., wiele krajów wyda więcej na spłatę odsetek niż na opiekę zdrowotną czy edukację.

Dopóki kryzys zadłużenia w krajach Globalnego Południa będzie się pogłębiał, wiele gospodarek wschodzących i rozwijających się nie będzie w stanie inwestować w niskoemisyjny rozwój uwzględniający aspekt płci. To z kolei sprawiłoby, że kraje te byłyby bardziej podatne na wstrząsy klimatyczne i niestabilność fiskalną, a także uniemożliwiłoby osiągnięcie celu ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5° Celsjusza określonego w paryskim porozumieniu klimatycznym.

Aby zająć się zależnością pomiędzy zadłużeniem a klimatem podczas COP28 i w przyszłości, decydenci powinni skupić się na trzech celach: bardziej inkluzywnym i skutecznym procesie restrukturyzacji zadłużenia; większym finansowaniu preferencyjnym; oraz zwiększeniu wielkości i kompetencji wielostronnych banków rozwoju (MDBs).

Po pierwsze, Wspólne Ramy G20 muszą zostać zreformowane, aby zapewnić, że wszystkie kraje podatne na zmiany klimatu - w tym kraje o średnich dochodach - kwalifikują się do obsługi zadłużenia. Podczas gdy Wspólne Ramy zaczęły zapewniać ulgi, ostatnie umowy dotyczące restrukturyzacji zadłużenia miały skromny zakres i zostały zawarte kosztem przedłużających się negocjacji, które tylko zaostrzyły problem. Przyszłe umowy muszą zapewniać znaczące środki pomocowe, które umożliwią krajom rozpoczęcie wzrostu gospodarczego i osiągnięcie celów klimatycznych, a nie tylko przywrócenie ich do poprzedniego poziomu oszczędności lub pomoc w zatrzymaniu kolejnego kryzysu.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Po drugie, potrzeba zwiększenia finansowania na preferencyjnych warunkach nigdy nie była wyraźniejsza. Podczas dorocznego spotkania Banku Światowego i MFW w Marrakeszu w październiku dyrektor zarządzająca MFW Kristalina Georgieva zauważyła, że stopy procentowe znajdują się w "erze wyższych stóp procentowych na dłużej." Dzieje się to w tym samym czasie, gdy kraje muszą przyspieszyć wdrażanie odnawialnych źródeł energii, które są bardzowrażliwe na koszt kapitału. Stwierdzono również, że wrażliwość na zmiany klimatu zwiększa koszty zadłużenia i ogranicza dostęp do finansowania.

Istnieje jednak duża przestrzeń do zwiększenia finansowania na warunkach preferencyjnych. Według Climate Policy Initiative w latach 2021-2022 niskokosztowy dług i dotacje na poziomie projektu stanowiły zaledwie 11% całkowitego finansowania klimatycznego. W ramach swojej inicjatywy tzw. "Evolution Roadmap" Bank Światowy wskazał, że rozszerzy pożyczki preferencyjne poza najbiedniejsze kraje, aby sfinansować niezbędne inwestycje klimatyczne. Inne międzynarodowe banki rozwoju (MBDs) powinny naśladować to podejście, a ich udziałowcy powinni wnieść więcej kapitału, aby to ułatwić, tak aby rządy mogły uzyskać dostęp do przystępnego finansowania, które nie wypiera innych priorytetów.

Co więcej, wielostronne banki rozwoju (MBDs) muszą stać się większe i lepiej wyposażone, aby dostarczać tanie, długoterminowe finansowanie, którego potrzebują kraje podatne na zmiany klimatu. Chociaż Bank Światowy zrobił krok w tym kierunku, wdrażając środki optymalizacji bilansu w celu zwiększenia skali swoich pożyczek o 50 miliardów dolarów w ciągu najbliższych dziesięciu lat, to nie wystarczy. Inne międzynarodowe banki rozwoju powinny opracować konkretne plany zwiększenia kapitału, a przedstawiając je swoim zarządom, pokazać w jaki sposób nowy zastrzyk funduszy umożliwi im zapewnienie taniego finansowania krajom rozwijającym się i odważniejszych zakładów na inwestycje transformacyjne.

Oprócz zwiększenia zdolności pożyczkowej, międzynarodowe banki rozwoju muszą zreformować strukturę zadłużenia. Na przykład Bank Światowy wprowadził klauzulę wstrzymania spłaty zadłużenia w nowych i istniejących umowach kredytowych, która pozwala 45 małym wyspom i państwom stojącym w obliczu kwalifikujących się zdarzeń na odroczenie spłaty odsetek i kapitału. Ale pożyczki wszystkich krajów pożyczających powinny zawierać taką klauzulę. Usprawnienie procesu restrukturyzacji zadłużenia leżałoby również w interesie udziałowców wielostronnych banków rozwoju: przedłużający się kryzys zadłużenia oznacza po prostu, że wielostronne banki rozwoju będą musiały zapewnić preferencyjne finansowanie na dłuższy okres, biorąc pod uwagę, że jest ono powiązane ze wskaźnikami zadłużenia.

GST na COP28 z pewnością stwierdzi, że świat znacznie odbiega od celów porozumienia paryskiego. Konieczne jest przyspieszenie działań - w zakresie finansowania klimatu, koordynacji globalnej polityki i wdrażania energii odnawialnej - ale na przeszkodzie stoi wysoki poziom zadłużenia. Co znamienne, gospodarz zeszłorocznego COP - Egipt, wyraźnie zauważył w swoim zmienionym NDC, że płatności związane z obsługą zadłużenia ograniczają ambicje klimatyczne tego kraju.

Rządy G20 i międzynarodowe instytucje finansowe muszą przyznać, że poważny nawis zadłużenia może pogorszyć kryzys klimatyczny. Mobilizacja zasobów finansowych na bezprecedensową skalę, choć ważna, powinna być uzupełniona środkami mającymi na celu rozwiązanie problemu dużego zadłużenia państw. Można mieć nadzieję, że zmuszając decydentów politycznych do skonfrontowania się z niebezpiecznie powolnym postępem świata w kierunku zerowej emisji netto podczas COP28, GST wygeneruje wolę polityczną i zaufanie niezbędne do rozwiązania powiązanych ze sobą problemów zadłużenia i globalnego ocieplenia.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/TsYJc7wpl