NEW YORK – De klimaatverandering is niet langer een probleem van de toekomst. Zij is er nu al, en de gevolgen zijn overal merkbaar. Erger nog, de extreme weersverschijnselen van vandaag zijn slechts een voorproefje van de pijn die de mensheid de komende decennia te wachten staat, bijna ongeacht hoe snel we erin slagen om de economie dit jaar of volgend jaar koolstofvrij te maken.
Zulke ontnuchterende observaties lokken discussies uit over het belang van ‘klimaatoptimisme.’ Pessimisme demotiveert immers. Martin Luther King Jr. had een droom, geen nachtmerrie, over de toekomst waarin zijn kinderen zouden leven.
Doorgaans sluit ik me aan bij deze oproepen tot optimisme. Het versnellende tempo van de race om schone energie is bemoedigend, net als de opkomst van positieve sociaaleconomische feedback loops die alle negatieve feedback loops compenseren die geassocieerd worden met omslagpunten in het klimaat. Maar hoewel het tempo van de inzet van schone energie hoger ligt dan ooit, racet de wereld in het algemeen de verkeerde kant op: de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen stijgt nog steeds.
Dus hoe moeten we over deze uitdaging praten, nu deze twee dynamieken in tegengestelde richtingen werken?
Eén antwoord is om de taal van risico’s en onzekerheden te omarmen. Nog niet zo lang geleden waren degenen die zich verzetten tegen klimaatmaatregelen degenen die de kwestie van de onzekerheid opspeelden. De ‘kooplieden van de twijfel’ – marginale wetenschappers en andere commentatoren in dienst van de fossiele-brandstofindustrie – richtten zich op ons gebrek aan volledige kennis om de groeiende consensus over antropogene klimaatverandering in twijfel te trekken. Onzekerheid was hun vriend. Maar voor de rest van ons is het publieke vijand nummer één. De onbekendheden en onkenbaarheden maken de klimaatverandering tot zo’n dringend probleem.
De voorbije decennia hebben vorderingen in de klimaatwetenschap en de economie geholpen om meer klimaatgerelateerde onzekerheden te kwantificeren. Deze vooruitgang is zowel nuttig als alarmerend geweest, omdat het nog duidelijker heeft gemaakthoe gevaarlijk die onzekerheden echt zijn.
Bovenal laat zij zien dat we klimaatactie nodig hebben, niet alleen om te voorkomen dat relatief langzaam voortschrijdende gemiddelden verder toenemen, maar – nog belangrijker – om de onzekerheden onder controle te houden. De overstromingen, droogtes, bosbranden en andere extreme klimaatverschijnselen maken het probleem zo kostbaar. Omgekeerd moet een klimaatbeleid dat de staart van de extreem-weerverdeling afsnijdt als een groot succes worden beschouwd.
Soms betekent dit letterlijk het afsluiten van een verzekering tegen de ergste verschijnselen. Verzekeringsmandaten zouden huiseigenaren bijvoorbeeld dwingen om rekening te houden met de kosten van overstromingen en bosbranden wanneer ze beslissen waar ze gaan wonen. Aangezien de prijs van woningverzekeringen in rampgevoelige gebieden stijgt, kunnen mandaten een van de meest effectieve manieren worden om aanpassing aan de klimaatverandering te stimuleren.
Evenzo kunnen investeringen in koolstofarme energiebronnen vaak het best worden gezien als investeringen in veerkracht – en dus in minder onzekerheid. Het verlagen van iemands gemiddelde koolstofvoetafdruk zou gewaardeerd en passend beloond moeten worden. Maar of je nu zonnepanelen op je dak installeert, een accupakket gebruikt als back-upopslag of overschakelt op een warmtepomp en inductiekookplaat, het grootste rendement krijg je in extreme omstandigheden, of door de afwezigheid daarvan.
De zonnepanelen en accu’s zorgen ervoor dat je licht blijft branden, zelfs als het elektriciteitsnet uitvalt door extreem weer. Op dezelfde manier zorgen een warmtepomp en inductiekookplaat ervoor dat je je gasleiding kunt afsluiten en je je onafhankelijk kunt verklaren van toekomstige schokken in de gasvoorziening die direct van invloed zijn op je energierekening. (Het indirecte effect via de elektriciteitsrekening wijst direct terug naar zonnepanelen en accu’s, en versterkt de urgentie om het elektriciteitsnet koolstofvrij te maken).
De kosten van zonne-energie en volledig elektrische apparaten zullen na verloop van tijd alleen maar dalen, terwijl de prijzen op de aardgas- en oliemarkten zullen blijven schommelen door de grillen van de geopolitiek en de wereldeconomie. Een trefzekere manier om fossiele inflatie te voorkomen is om helemaal van fossiele brandstoffen af te stappen.
Wat voor huiseigenaren geldt, geldt ook voor hele economieën. Minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen betekent minder onzekerheid. Het is waar dat de overgang naar schone energie ook afhankelijk is van potentieel volatiele grondstoffen zoals koper, lithium en andere cruciale mineralen. Maar er zijn grote verschillen tussen deze mineralen en fossiele brandstoffen. In de eerste plaats zijn de miljoenen tonnen materiaal die naar schone technologieën gaan ordes van grootte kleiner dan de miljarden tonnen fossiele brandstoffen die elk jaar worden verbrand. En er zullen waarschijnlijk nog betere technologieën met steeds lagere kosten verschijnen naarmate we in hoog tempo de leercurve van schone energieoplossingen beklimmen.
De trendlijnen ondersteunen een voorzichtig optimistische kijk op de toekomst van schone energie. Maar er zijn nog veel hindernissen te nemen, waarvan er vele zijn opgeworpen en worden ondersteund door fossielebrandstoffenbelangen die het onvermijdelijke proberen uit te stellen. Er ligt ook nog veel klimaatgerelateerde pijn en vernietiging in het verschiet. De dingen zullen erger worden voordat ze beter worden.
Maar zelfs als we de klimaatverandering niet langer kunnen voorkomen, kunnen we die nog steeds verzachten door de bijbehorende onzekerheden te minimaliseren. We moeten deze onzekerheden omarmen voor wat ze zijn: een waarschuwing om het ergste te voorkomen. Klimaatrisico is financieel risico en klimaatactie is een verzekeringspolis – zowel voor de wereld als voor individuele bedrijven en voor ons als individuen.
Vertaling: Menno Grootveld
NEW YORK – De klimaatverandering is niet langer een probleem van de toekomst. Zij is er nu al, en de gevolgen zijn overal merkbaar. Erger nog, de extreme weersverschijnselen van vandaag zijn slechts een voorproefje van de pijn die de mensheid de komende decennia te wachten staat, bijna ongeacht hoe snel we erin slagen om de economie dit jaar of volgend jaar koolstofvrij te maken.
Zulke ontnuchterende observaties lokken discussies uit over het belang van ‘klimaatoptimisme.’ Pessimisme demotiveert immers. Martin Luther King Jr. had een droom, geen nachtmerrie, over de toekomst waarin zijn kinderen zouden leven.
Doorgaans sluit ik me aan bij deze oproepen tot optimisme. Het versnellende tempo van de race om schone energie is bemoedigend, net als de opkomst van positieve sociaaleconomische feedback loops die alle negatieve feedback loops compenseren die geassocieerd worden met omslagpunten in het klimaat. Maar hoewel het tempo van de inzet van schone energie hoger ligt dan ooit, racet de wereld in het algemeen de verkeerde kant op: de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen stijgt nog steeds.
Dus hoe moeten we over deze uitdaging praten, nu deze twee dynamieken in tegengestelde richtingen werken?
Eén antwoord is om de taal van risico’s en onzekerheden te omarmen. Nog niet zo lang geleden waren degenen die zich verzetten tegen klimaatmaatregelen degenen die de kwestie van de onzekerheid opspeelden. De ‘kooplieden van de twijfel’ – marginale wetenschappers en andere commentatoren in dienst van de fossiele-brandstofindustrie – richtten zich op ons gebrek aan volledige kennis om de groeiende consensus over antropogene klimaatverandering in twijfel te trekken. Onzekerheid was hun vriend. Maar voor de rest van ons is het publieke vijand nummer één. De onbekendheden en onkenbaarheden maken de klimaatverandering tot zo’n dringend probleem.
De voorbije decennia hebben vorderingen in de klimaatwetenschap en de economie geholpen om meer klimaatgerelateerde onzekerheden te kwantificeren. Deze vooruitgang is zowel nuttig als alarmerend geweest, omdat het nog duidelijker heeft gemaakthoe gevaarlijk die onzekerheden echt zijn.
SPRING SALE: Save 40% on all new Digital or Digital Plus subscriptions
Subscribe now to gain greater access to Project Syndicate – including every commentary and our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – starting at just $49.99.
Subscribe Now
Bovenal laat zij zien dat we klimaatactie nodig hebben, niet alleen om te voorkomen dat relatief langzaam voortschrijdende gemiddelden verder toenemen, maar – nog belangrijker – om de onzekerheden onder controle te houden. De overstromingen, droogtes, bosbranden en andere extreme klimaatverschijnselen maken het probleem zo kostbaar. Omgekeerd moet een klimaatbeleid dat de staart van de extreem-weerverdeling afsnijdt als een groot succes worden beschouwd.
Soms betekent dit letterlijk het afsluiten van een verzekering tegen de ergste verschijnselen. Verzekeringsmandaten zouden huiseigenaren bijvoorbeeld dwingen om rekening te houden met de kosten van overstromingen en bosbranden wanneer ze beslissen waar ze gaan wonen. Aangezien de prijs van woningverzekeringen in rampgevoelige gebieden stijgt, kunnen mandaten een van de meest effectieve manieren worden om aanpassing aan de klimaatverandering te stimuleren.
Evenzo kunnen investeringen in koolstofarme energiebronnen vaak het best worden gezien als investeringen in veerkracht – en dus in minder onzekerheid. Het verlagen van iemands gemiddelde koolstofvoetafdruk zou gewaardeerd en passend beloond moeten worden. Maar of je nu zonnepanelen op je dak installeert, een accupakket gebruikt als back-upopslag of overschakelt op een warmtepomp en inductiekookplaat, het grootste rendement krijg je in extreme omstandigheden, of door de afwezigheid daarvan.
De zonnepanelen en accu’s zorgen ervoor dat je licht blijft branden, zelfs als het elektriciteitsnet uitvalt door extreem weer. Op dezelfde manier zorgen een warmtepomp en inductiekookplaat ervoor dat je je gasleiding kunt afsluiten en je je onafhankelijk kunt verklaren van toekomstige schokken in de gasvoorziening die direct van invloed zijn op je energierekening. (Het indirecte effect via de elektriciteitsrekening wijst direct terug naar zonnepanelen en accu’s, en versterkt de urgentie om het elektriciteitsnet koolstofvrij te maken).
De kosten van zonne-energie en volledig elektrische apparaten zullen na verloop van tijd alleen maar dalen, terwijl de prijzen op de aardgas- en oliemarkten zullen blijven schommelen door de grillen van de geopolitiek en de wereldeconomie. Een trefzekere manier om fossiele inflatie te voorkomen is om helemaal van fossiele brandstoffen af te stappen.
Wat voor huiseigenaren geldt, geldt ook voor hele economieën. Minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen betekent minder onzekerheid. Het is waar dat de overgang naar schone energie ook afhankelijk is van potentieel volatiele grondstoffen zoals koper, lithium en andere cruciale mineralen. Maar er zijn grote verschillen tussen deze mineralen en fossiele brandstoffen. In de eerste plaats zijn de miljoenen tonnen materiaal die naar schone technologieën gaan ordes van grootte kleiner dan de miljarden tonnen fossiele brandstoffen die elk jaar worden verbrand. En er zullen waarschijnlijk nog betere technologieën met steeds lagere kosten verschijnen naarmate we in hoog tempo de leercurve van schone energieoplossingen beklimmen.
De trendlijnen ondersteunen een voorzichtig optimistische kijk op de toekomst van schone energie. Maar er zijn nog veel hindernissen te nemen, waarvan er vele zijn opgeworpen en worden ondersteund door fossielebrandstoffenbelangen die het onvermijdelijke proberen uit te stellen. Er ligt ook nog veel klimaatgerelateerde pijn en vernietiging in het verschiet. De dingen zullen erger worden voordat ze beter worden.
Maar zelfs als we de klimaatverandering niet langer kunnen voorkomen, kunnen we die nog steeds verzachten door de bijbehorende onzekerheden te minimaliseren. We moeten deze onzekerheden omarmen voor wat ze zijn: een waarschuwing om het ergste te voorkomen. Klimaatrisico is financieel risico en klimaatactie is een verzekeringspolis – zowel voor de wereld als voor individuele bedrijven en voor ons als individuen.
Vertaling: Menno Grootveld