skidelsky160_ BEN STANSALLPOOLAFP via Getty Images_brexit boris johnson Ben Stansall/Pool/AFP via Getty Images

Was Brexit onvermijdelijk?

LONDEN – In zekere zin was het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie een onbedoeld gevolg van een wat al te slimme politieke truc van oud-premier David Cameron. Om de lokroep van Nigel Farage, de leider van de Britse Independence Party, in 2015 te weerstaan en bij de algemene verkiezingen een conservatieve meerderheid te behalen, beloofde Cameron een referendum te zullen organiseren over de vraag of Groot-Brittannië in de EU moest blijven. Hij verwachtte dat hij zou winnen en Groot-Brittannië in de EU zou kunnen houden. Hij slaagde in zijn eerste doel, maar nam onmiddellijk ontslag toen het ʻLeaveʼ-kamp in 2016 het Britse referendum over het EU-lidmaatschap won.

Brexit was in deze visie gewoon een historisch ongeluk, het resultaat van een tactische misrekening van een politicus. Maar dat is een oppervlakkige weergave van een complex verhaal. Toen de Duitse filosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel schreef dat ʻde uil van Minerva pas bij het vallen van de avond zijn vleugels uitslaat,ʼ bedoelde hij dat de richting van de geschiedenis pas achteraf duidelijk wordt. Het was een kleurrijke manier om de wet van de onbedoelde gevolgen weer te geven. De gevolgen van Camerons politieke manoeuvres waren onbedoeld, maar zijn politieke hartstochten deden het werk van Hegels Weltgeist, of wereldgeest – de ongeziene kracht die de geschiedenis voortstuwt.

Dit betoog suggereert dat Brexit in zekere zin voorbestemd was. Maar niemand die zich destijds in het debat mengde dacht dat. Zowel de Leavers als de Remainers meenden dat de uitkomst open was, en vochten hard om het gewenste resultaat te bereiken.

https://prosyn.org/BgzOUbqnl