tadros1_JUNG YEON-JEAFP via Getty Images)_metoo Jung Yeon-Je/AFP via Getty Images

De strijd voor vrouwenrechten naast #MeToo

BRIGHTON – Voor de meeste mensen is de #MeToo-beweging synoniem geworden met campagnes tegen seksuele intimidatie. De beweging – die in oktober 2017 viraal ging – heeft ongetwijfeld vrouwen gemobiliseerd en positieve veranderingen teweeggebracht. Maar haar prominente aanwezigheid in de media en in politieke discussies over seksuele intimidatie is ook problematisch geweest en heeft het activisme voor vrouwenrechten in andere delen van de wereld, dat dateert van vóór het ontstaan van #MeToo, overschaduwd.

In veel landen hielden sociale bewegingen zich al tientallen jaren bezig met seksuele intimidatie en misbruik. Vele daarvan, waaronder campagnes als #MeshBasita in Libanon, HarassMap in Egypte en de ʻShefarersʼ op de Filippijnen, kwamen al lang vóór de opkomst van #MeToo naar voren, of werden erdoor in de hoek gedrukt.

Een nieuwe publicatie van het Institute of Development Studies brengt rapporten samen over vrouwenrechtenactivisme in landen als Benin, Burkina Faso, Egypte, India, Libanon, Pakistan, de Filippijnen en Oeganda. De auteurs bestrijken een breed spectrum aan ervaringen, van goed gedefinieerde en zichtbare collectieve actie tot activisme dat achter de schermen plaatsvindt teneinde het leven van vrouwen te waarborgen.

Er zijn aanwijzingen dat de focus op de #MeToo-beweging in sommige opzichten de wereldwijde strijd voor vrouwenrechten heeft belemmerd, met name in het mondiale Zuiden. Sommige activisten melden dat #MeToo bestaande vooroordelen heeft verergerd, waarbij ultranationalisten en religieuze extremisten de beweging verguizen als kwaadaardige import uit het Westen. Zij beweren dat lokale vrouwen niet geïnteresseerd zijn in dergelijke zaken, ofwel dat seksuele intimidatie door het Westen is gefabriceerd om de familiewaarden te vernietigen.

Neem Libanon. Menaal Munshey bericht dat in augustus 2017, toen #MeshBasita (ʻHet is niet OKʼ) in de Libanese sociale media werd gelanceerd, de overheid, particuliere ondernemingen en NGOs de campagne overnamen. Vervolgens kwam #MeToo en kregen de organisatoren te maken met een terugslag, waaronder reacties als: ʻWaarom praten jullie hierover?ʼ en ʻDit is iets Amerikaans, iets Europees.ʼ

Wetten tegen seksuele intimidatie bestaan in veel van deze plaatsen. Maar een groot deel van die wetgeving is disfunctioneel, omdat vrouwen nog steeds niet de verantwoordelijkheid en de gerechtigheid krijgen die ze verdienen. In Pakistan is bijvoorbeeld iedere werkplek verplicht om procedures voor onderzoek naar seksuele intimidatie in te stellen, met inbegrip van een commissie voor het horen van klachten. Maar uit onderzoek onder vrouwelijke Pakistaanse politici blijkt dat ondanks deze wetgeving en het bestaan van de Pakistaanse #MeToo-beweging, #MainBhi, de regels nog steeds niet geïmplementeerd zijn op hun eigen werkplekken (zoals nationale en provinciale parlementen, lokale overheden en politieke partijen).

Introductory Offer: Save 30% on PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Introductory Offer: Save 30% on PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

En de strijd voor vrouwenrechten beperkt zich niet tot fysieke ruimtes. In de afgelopen jaren zijn de online-intimidaties snel toegenomen. Deze intimidaties kunnen vele vormen aannemen, waaronder ʻwraakpornoʼ (het delen van echte of gefotoshopte naakte of intieme beelden van vrouwen zonder hun toestemming, voor chantagedoeleinden). Mensen zijn nu over de hele wereld in het bezit van smartphones en kunnen dit soort beelden binnen enkele minuten vastleggen, wijzigen en online zetten.

Schaamte en verlegenheid weerhouden vrouwen en meisjes er vaak van om misdaden die hen zijn aangedaan te melden, zelfs als ze door bestaande wetten worden beschermd. Vrouwen in alle landen delen deze gevoelens, maar de situatie is bijzonder ernstig voor vrouwen die door extreme ongelijkheid worden gemarginaliseerd en onderworpen zijn aan normen en waarden die hen verantwoordelijk houden voor alles wat hun reputatie kan bezoedelen. Velen doen nooit hun mond open, doodsbang om door anderen beschuldigd te worden en verbannen te worden door hun familie.

Het is duidelijk dat #MeToo niet in staat is het verhaal te vertellen van de manier waarop vrouwen en mannen zich in verschillende contexten tegen seksuele intimidatie weren. Ja, de collectieve actie tegen seksuele intimidatie heeft zich inderdaad rond de #MeToo-campagne verenigd, en op sommige plaatsen heeft zij ongetwijfeld bestaande bewegingen van nieuwe energie voorzien. Maar als dit niet in het Westen zou zijn gebeurd, zouden eerdere campagnes in andere landen – in Egypte, India of Zuid-Afrika – misschien de vonk zijn geweest die tot solidariteit had geïnspireerd.

Het is belangrijk om diverse wereldwijde bewegingen en campagnes voor vrouwenrechten te erkennen en deze te zien als bron van kennis en inspiratie. Leren van de hard bevochten successen van vrouwenrechtenactivisten wereldwijd kan ons helpen bij het begrijpen en overwinnen van de obstakels waarmee vrouwen en mannen overal ter wereld worden geconfronteerd in hun strijd om seksuele intimidatie aan te pakken.

Het zou natuurlijk contraproductief zijn om stemmen en perspectieven uit het mondiale Zuiden af te zetten tegen die uit het mondiale Westen. In plaats daarvan zou het doel moeten zijn om stemmen, ervaringen en inzichten uit de hele wereld te versterken, om zo leermogelijkheden te creëren en uiteindelijk de voorwaarden te scheppen voor betere samenwerking. Seksuele intimidatie en problemen van misbruik zijn universele problemen. Alleen door wereldwijde solidariteit kunnen we hopen ze te overwinnen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/WbXn44mnl