LONDEN – Eerder deze maand beschuldigde de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan Rusland ervan energie als een politiek wapen te gebruiken. In reactie daarop beweerde het Kremlin dat de Amerikaanse sancties de onevenwichtigheden op de Europese energiemarkt dreigden te verergeren. Deze woordenwisseling toont duidelijk aan dat het gebruik van economische sancties in de internationale politiek toeneemt – en steeds problematischer wordt.
Als pressiemiddel van een staat staan economische sancties niet gelijk aan oorlog, maar zij staan er wel dichter bij dan bij diplomatieke druk. Toch worden de juridische, politieke en morele rechtvaardigingen voor dergelijke maatregelen zelden in twijfel getrokken.
Staten hebben de economie altijd gebruikt als een geopolitiek instrument. De negentiende eeuw, toen de internationale economie grotendeels gescheiden was van de internationale politiek, vormde een korte uitzondering op deze regel: Rusland nam destijds zelfs een lening op de Londense markt op tijdens de Krimoorlog. Maar in de jaren twintig van de afgelopen eeuw heeft de Volkenbond het gebruik van economische wapens tegen overtredende staten formeel nieuw leven ingeblazen. En hoofdstuk 7 van het Handvest van de Verenigde Naties staat de Veiligheidsraad toe economische sancties op te leggen aan staten die de wereldvrede bedreigen of schenden.
LONDEN – Eerder deze maand beschuldigde de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan Rusland ervan energie als een politiek wapen te gebruiken. In reactie daarop beweerde het Kremlin dat de Amerikaanse sancties de onevenwichtigheden op de Europese energiemarkt dreigden te verergeren. Deze woordenwisseling toont duidelijk aan dat het gebruik van economische sancties in de internationale politiek toeneemt – en steeds problematischer wordt.
Als pressiemiddel van een staat staan economische sancties niet gelijk aan oorlog, maar zij staan er wel dichter bij dan bij diplomatieke druk. Toch worden de juridische, politieke en morele rechtvaardigingen voor dergelijke maatregelen zelden in twijfel getrokken.
Staten hebben de economie altijd gebruikt als een geopolitiek instrument. De negentiende eeuw, toen de internationale economie grotendeels gescheiden was van de internationale politiek, vormde een korte uitzondering op deze regel: Rusland nam destijds zelfs een lening op de Londense markt op tijdens de Krimoorlog. Maar in de jaren twintig van de afgelopen eeuw heeft de Volkenbond het gebruik van economische wapens tegen overtredende staten formeel nieuw leven ingeblazen. En hoofdstuk 7 van het Handvest van de Verenigde Naties staat de Veiligheidsraad toe economische sancties op te leggen aan staten die de wereldvrede bedreigen of schenden.