CAMBRIDGE – In slechts één jaar tijd is de inflatie in de Verenigde Staten gedaald van een piek van ongeveer negen procent naar slechts drie procent. Standaard economische modellen suggereren dat zo’n snelle desinflatie alleen mogelijk zou zijn met een grote stijging van de werkloosheid. Maar het werkloosheidscijfer is gedurende de hele periode stabiel gebleven, rond het laagste punt in vijftig jaar. Moeten economen hun modellen weggooien en opnieuw beginnen?
Hoewel geen enkele macro-economische theorie perfect is en nederigheid altijd op zijn plaats is, duidt een nadere blik op de gegevens erop dat dit een overdreven reactie zou zijn. Om te beginnen is de onderliggende inflatie slechts met ongeveer één procentpunt gedaald – veel minder dan de daling van zes procentpunten in de algemene inflatie. Bovendien is dit gebeurd terwijl de arbeidsmarkten – in brede zin – aanzienlijk zijn versoepeld, zij het op een relatief gunstige manier, waarbij het aantal vacatures is gedaald in plaats van dat de werkloosheid is gestegen.
De onderliggende inflatie is de inflatie die zou heersen als de krapte op de arbeidsmarkt onveranderd zou blijven. Het concept is makkelijker te definiëren dan te kwantificeren, maar een reeks indicatoren kan ons helpen om plausibele schattingen van het niveau te formuleren. In juni 2022, toen het algemene inflatiecijfer een piek van negen procent bereikte, was mijn ruwe schatting dat het onderliggende inflatiecijfer rond de vier tot 4,5 procent lag, wat wil zeggen dat bij afwezigheid van een verzwakking van de arbeidsmarkt het inflatiecijfer naar verwachting met ongeveer de helft zou dalen. Hoewel anderen misschien iets andere schattingen maakten, verwachtte geen enkele geloofwaardige econoom dat de inflatie negen procent of hoger zou blijven.
Waar kwam dit getal vandaan? De meest basale aanpassing die vrijwel alle economen maken om een nauwkeuriger beeld van de inflatie te krijgen, is het wegstrepen van de volatiele voedsel- en energiecomponenten, waardoor de zogenaamde kerninflatie kan worden berekend. De stijging van de inflatie in 2022 werd grotendeels veroorzaakt door de stijging van de voedsel- en energieprijzen als gevolg van de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne. Omdat niemand verwacht dat dergelijke pieken zich herhaaldelijk zullen voordoen, is de kerninflatie doorgaans een betere voorspeller van de toekomstige inflatie dan het algemene inflatiecijfer.
Vorig jaar bedroeg de kerninflatie ongeveer vijf procent. Maar zelfs dat was een te hoge schatting van de onderliggende inflatie, gebaseerd op de destijds beschikbare informatie. In een willekeurige maand kunnen veel andere volatiele en tijdelijke factoren zelfs de kerninflatie beïnvloeden, zoals vogelgriep, tekorten aan tweedehands auto’s of stijgingen in de prijs van vliegtuigbrandstof.
Eén manier om door de ruis heen te prikken is te kijken naar wat er gebeurt met de loonstijging, want op termijn zijn loonstijging en inflatie nauw met elkaar verbonden. Medio 2022 was het totale tempo van de loonstijging consistent met ongeveer vier procent inflatie. De totaliteit van de gegevens heeft me tot mijn schatting van vier tot 4,5 procent gebracht.
CAMBRIDGE – In slechts één jaar tijd is de inflatie in de Verenigde Staten gedaald van een piek van ongeveer negen procent naar slechts drie procent. Standaard economische modellen suggereren dat zo’n snelle desinflatie alleen mogelijk zou zijn met een grote stijging van de werkloosheid. Maar het werkloosheidscijfer is gedurende de hele periode stabiel gebleven, rond het laagste punt in vijftig jaar. Moeten economen hun modellen weggooien en opnieuw beginnen?
Hoewel geen enkele macro-economische theorie perfect is en nederigheid altijd op zijn plaats is, duidt een nadere blik op de gegevens erop dat dit een overdreven reactie zou zijn. Om te beginnen is de onderliggende inflatie slechts met ongeveer één procentpunt gedaald – veel minder dan de daling van zes procentpunten in de algemene inflatie. Bovendien is dit gebeurd terwijl de arbeidsmarkten – in brede zin – aanzienlijk zijn versoepeld, zij het op een relatief gunstige manier, waarbij het aantal vacatures is gedaald in plaats van dat de werkloosheid is gestegen.
De onderliggende inflatie is de inflatie die zou heersen als de krapte op de arbeidsmarkt onveranderd zou blijven. Het concept is makkelijker te definiëren dan te kwantificeren, maar een reeks indicatoren kan ons helpen om plausibele schattingen van het niveau te formuleren. In juni 2022, toen het algemene inflatiecijfer een piek van negen procent bereikte, was mijn ruwe schatting dat het onderliggende inflatiecijfer rond de vier tot 4,5 procent lag, wat wil zeggen dat bij afwezigheid van een verzwakking van de arbeidsmarkt het inflatiecijfer naar verwachting met ongeveer de helft zou dalen. Hoewel anderen misschien iets andere schattingen maakten, verwachtte geen enkele geloofwaardige econoom dat de inflatie negen procent of hoger zou blijven.
Waar kwam dit getal vandaan? De meest basale aanpassing die vrijwel alle economen maken om een nauwkeuriger beeld van de inflatie te krijgen, is het wegstrepen van de volatiele voedsel- en energiecomponenten, waardoor de zogenaamde kerninflatie kan worden berekend. De stijging van de inflatie in 2022 werd grotendeels veroorzaakt door de stijging van de voedsel- en energieprijzen als gevolg van de grootschalige invasie van Rusland in Oekraïne. Omdat niemand verwacht dat dergelijke pieken zich herhaaldelijk zullen voordoen, is de kerninflatie doorgaans een betere voorspeller van de toekomstige inflatie dan het algemene inflatiecijfer.
Vorig jaar bedroeg de kerninflatie ongeveer vijf procent. Maar zelfs dat was een te hoge schatting van de onderliggende inflatie, gebaseerd op de destijds beschikbare informatie. In een willekeurige maand kunnen veel andere volatiele en tijdelijke factoren zelfs de kerninflatie beïnvloeden, zoals vogelgriep, tekorten aan tweedehands auto’s of stijgingen in de prijs van vliegtuigbrandstof.
Eén manier om door de ruis heen te prikken is te kijken naar wat er gebeurt met de loonstijging, want op termijn zijn loonstijging en inflatie nauw met elkaar verbonden. Medio 2022 was het totale tempo van de loonstijging consistent met ongeveer vier procent inflatie. De totaliteit van de gegevens heeft me tot mijn schatting van vier tot 4,5 procent gebracht.