Op weg naar een Chinese rechtsstaat

HONGKONG – Een rechtsstaat vormt de allerbelangrijkste voorwaarde voor een solidaire, duurzame en langdurige vrede en welvaart. Dat is de opvatting die in China momenteel in sneltempo in opkomst is. Daarom is het de moeite waard om eens te kijken hoe het huidige institutionele bestel in China van een rechtsstaat afwijkt.

Er zijn vele verschillende definities voor een rechtsstaat, waarbij de meeste autoriteiten het echter eens zijn over bepaalde hoofdkenmerken. Zoals Kenneth W. Dam van de Universiteit van Chicago het in zijn boek The Law-Growth Nexus formuleerde, kent een rechtsstaat geen geheime wetgeving en geen juridische straffeloosheid. De rechtsstaat beschermt individuen tegen wettelijke discriminatie en dwingt regels af die de belangen van die individuen dienen.

Thomas Bingham, voormalig Lord Chief Justice (hoofd van de rechterlijke macht in Engeland en Wales) en Senior Law Lord of the United Kingdom (hoogste rechter in het House of Lords) stelde een iets ruimere, doch duidelijk aansluitende definitie voor. Volgens Bingham moet het recht toegankelijk en – voor zover mogelijk – begrijpelijk, duidelijk en voorspelbaar zijn. Iedereen dient onder het recht te vallen. Niemand mag meer overgeleverd worden aan het eigen goeddunken van de machthebbers. Rechtsgeschillen moeten opgelost worden zonder dat kosten of tijdsbeslag obstakels vormen. Voor de wet dient iedereen gelijk te zijn en de fundamentele mensenrechten dienen voldoende beschermd te worden.

https://prosyn.org/GOJ6qVznl