Het opeten van de laatste kannibaal

LJUBLJANA – Herinnert u zich het verhaal van de ontdekkingsreiziger die voor het eerst een inheemse stam ontmoet? ʻZijn er kannibalen onder jullie?ʼ vraagt hij. ʻNee,ʼ antwoorden ze, ʻwe hebben gisteren de laatste opgegeten.ʼ Als men een beschaafde gemeenschap wil vormen door de laatste kannibaal op te eten, moet de laatste daad anders worden genoemd. Het is een soort erfzonde die uit het geheugen moet worden gewist.

Evenzo werd de transitie naar een moderne rechtsorde in het Amerikaanse ʻWilde Westenʼ  bewerkstelligd door het begaan van meedogenloze misdaden en het creëren van mythen om die te verdoezelen. Zoals een personage in de western The Man Who Shot Liberty Valance van John Ford het verwoordde: ʻAls de legende een feit wordt, zorg er dan voor dat de legende in druk verschijnt.ʼ

Maar de ʻfeitenʼ die voortkomen uit legendes zijn geen controleerbare waarheden. Het zijn eerder sociale artefacten: gedeelde ideeën die de basis vormen van de feitelijk bestaande sociaal-politieke orde. Als genoeg mensen ze zouden verwerpen, zou de hele orde uiteenvallen.