Robert Skidelsky, a member of the British House of Lords and Professor Emeritus of Political Economy at Warwick University, was a non-executive director of the private Russian oil company PJSC Russneft from 2016 to 2021. The author of a three-volume biography of John Maynard Keynes, he began his political career in the Labour party, became the Conservative Party’s spokesman for Treasury affairs in the House of Lords, and was eventually forced out of the Conservative Party for his opposition to NATO’s intervention in Kosovo in 1999.
LONDEN – Mondialiseert of demondialiseert de wereldeconomie? In 1990 zou het antwoord voor de hand hebben gelegen. Het communisme in Midden- en Oost-Europa was net ingestort. In China liet Deng Xiaoping het kapitalistisch ondernemerschap de vrije loop. En de politicoloog Francis Fukuyama verkondigde het ‘einde van de geschiedenis,’ waarmee hij de triomf van de liberale democratie en de vrije markten bedoelde.
Jaren eerder had de Britse econoom Lionel Robbins, een overtuigd voorstander van vrije markten, gewaarschuwd dat de wankele politieke fundamenten van de naoorlogse internationale orde een gemondialiseerde wereldeconomie niet konden ondersteunen. Maar in de euforie en het triomfalisme van de vroege jaren negentig waren dergelijke waarschuwingen aan dovemansoren gericht. Dit was immers een ‘unipolair moment’ en de Amerikaanse hegemonie kwam het dichtst bij wat een wereldregering genoemd zou kunnen worden. Nu de Sovjet-Unie was overwonnen, zo dacht men, was de laatste politieke barrière voor internationale economische integratie weggenomen.
Verblind door abstracties hadden economen en politicologen meer aandacht aan de geschiedenis moeten besteden. De mondialisering, zo zouden ze dan hebben geleerd, komt meestal in golven, die vervolgens weer wegebben. De eerste mondialiseringsgolf, die plaatsvond tussen 1880 en 1914, werd mogelijk gemaakt door een enorme verlaging van de transport- en communicatiekosten. Tegen 1913 waren de grondstoffenmarkten geïntegreerder dan ooit, hield de goudstandaard vaste wisselkoersen in stand en kon het kapitaal – beschermd door imperia – vrij en zonder veel risico blijven stromen.
To continue reading, register now.
Subscribe now for unlimited access to everything PS has to offer.
Subscribe
As a registered user, you can enjoy more PS content every month – for free.
Register
Already have an account? Log in