Socrates in Silicon Valley

LONDEN – Als de horzel van Socrates in Silicon Valley was geweest, had hij veel luie paarden te steken gehad. De bewoners van de technopolis lijken zich er niet van bewust hoe de blik van de buitenwereld op hun veranderd is, en drastisch ook. Eens universeel bejubeld als broeinest van innovatie, wordt ’s werelds belangrijkste technologiecentrum met steeds meer achterdocht en ergernis bekeken.

Natuurlijk wordt Silicon Valley nog steeds bewonderd als bron van innovatie en creatieve vernietiging, maar het idee dat het zijn ethische kompas is verloren wordt ook breed gedragen. Met steeds meer berichten over lakse omgang met dataprivacy, moedwillige veronachtzaming van de waardigheid van minder fortuinlijke mensen en een groeiend bewustzijn dat technologiebedrijven hun beleidsagenda aan de rest van de wereld opdringen, groeien de onvrede en desillusie.

Van buitenaf bekeken ziet de wereld bedrijven die een gevoel uitstralen dat ze overal aanspraak op kunnen maken. Bijvoorbeeld door, terwijl ze naar steden rond de hele wereld expanderen, van Berlijn tot Rio de Janeiro, lokale wetten aan hun laars te lappen. Met een extreem zelfvertrouwen in hun kennis en vaardigheden zijn ze er van overtuigd dat ze de wereld naar het Pad der Waarheid zullen leiden. Deze schreeuwerige zekerheid is niet nieuw - de Verenigde Staten zijn immers gebouwd op zendingsdrang - maar de ethische arrogantie is dat wel.

Natuurlijk kunnen niet alle IT-bedrijven over dezelfde kam geschoren worden als de hoofddaders. Maar de recente golf aan zaken met veel publiciteit beschadigt de reputatie van de sector als geheel. Nu de wereld naar Silicon Valley kijkt en een echoput van zelfgenoegzaam bedrog ziet, wordt van IT-bedrijven die wel volwassen zijn en de wet volgen aangenomen dat ze hier ook deel van uitmaken.

De voorbeelden zijn legio. Uber, de data misbruikende autodeel-app die de prijzen opdrijft tijdens piekuren en journalisten bedreigt die er negatief over schrijven is tot nu toe verboden in Spanje, Nederland, Thailand en twee steden in India, waaronder New Delhi (nadat een chauffeur ervan beschuldigd werd een passagier te hebben verkracht). Deze berichten volgen op de onthulling dat foto’s gedeeld op Snapchat wellicht niet zoals beloofd vernietigd worden. In augustus verboden de Braziliaanse autoriteiten de sociale netwerk-app Secret nadat het bedrijf niet optrad na signalen van cyberpesten, en Israël overweegt hetzelfde. En de lijst blijft groeien.

Silicon Valley riskeert een tegenreactie die niemand goed zal doen. Zijn leiders hebben steeds minder voeling met het publiek dat ethisch en consciëntieus gedrag verwacht. Als ze geen nieuwe ideeën kunnen genereren en nieuwe benaderingen kunnen ontwikkelen zullen hun problemen alleen maar groter worden.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Een ding dat zou helpen is vers bloed. Veel van het succes van Silicon Valley komt voort uit haar nauw verweven netwerken, bestaand uit succesvolle mensen die elkaar ondersteunen. Maar de geschiedenis leert dat deze zelfde netwerken innovatie ook kunnen verstikken. Net zoals soorten kunnen organisaties ingeteeld en zwak worden en zullen uiteindelijk ten onder gaan als het ze niet lukt diversiteit te omarmen.

Een van de meest onthullende feiten die de afgelopen maanden naar buiten is gekomen over Silicon Valley is dan ook de extreme onevenwichtigheid qua gender en etniciteit bij grote techfirma’s, waaronder bij Apple, Google, Facebook en Twitter. Dit is voor niemand een verrassing, maar er moet duidelijk iets veranderen. Je zou denken dat een plaats die zichzelf voorstaat op innovatie en alles anders doen ook in staat moet zijn om dit op een andere manier aan te pakken.

Maar het is bovenal van waarde om de status quo in twijfel te trekken en uit te dagen. Onafhankelijk denken en handelen is voor elk bedrijf een cruciale voorwaarde om te functioneren en om beklijvende dingen te maken die bijdragen aan de economische groei en voorspoed. In Plato’s Apologeia pleit Socrates voor het nagevorste leven; de gewoonte van rigoureuze zelfreflectie en het opwerpen van harde, heterodoxe en mogelijk verwarrende vragen. De tech-sector moet dit credo ook omhelzen.

Ironisch genoeg is het bevragen van de heersende wijsheid (en daarmee het vinden van radicaal nieuwe oplossingen) vanaf het begin de modus operandi van Silicon Valley geweest. Maar het heeft deze aanpak op een macroniveau en voor problemen elders in de economie aangewend, zonder zichzelf te onderzoeken.

De burgers van Silicon Valley moeten hun innovatieve vaardigheden (en hun trots in het ‘kapot maken van dingen’) gaan toepassen op zichzelf. De enige manier om te evolueren is door je aan te passen aan nieuwe omgevingsdruk en momenteel heeft Silicon Valley (vooral door haar eigen gedrag) daar meer dan genoeg mee te maken. Tenzij het verandert zal het ingehaald worden.

Het goede nieuws is dan weer dat als één plek heeft bewezen dat het kan innoveren het Silicon Valley wel is. Nu echter moeten de inwoners gaan erkennen dat zij niet alle wijsheid in pacht hebben. Helaas lijken ze, tot nu toe tenminste, niet te beseffen dat er überhaupt een probleem is. Zoals de ‘geschoolde ambachtslieden’ beschreven door Socrates, ‘claimen ze dat ze op basis van hun technische kennis een perfect begrip van ieder ander onderwerp hebben, hoe belangrijk ook’.

Maar zoals Plato’s leraar maar al te goed wist (en waaraan elk nieuw bericht over misbruik door de IT-sector ons zou moeten herinneren) kan een beetje kennis zeer gevaarlijk zijn.

Vertaling Melle Trap

Lucy P. Marcus is CEO van Marcus Venture Consulting.

https://prosyn.org/D5gHBw5nl