sirleaf5_ Bruna PradoGetty Images_women covid pandemic abuse Bruna Prado/Getty Images

Hoe vrouwen het vooroordeel kunnen doorbreken

MONROVIA – Sinds 1911 hebben samenlevingen over de hele wereld dagen, maanden en zelfs decennia (in het geval van Afrika) gewijd aan het vieren van de prestaties van vrouwen en het bevorderen van oplossingen voor nieuwe en aanhoudende problemen. Maar de afgelopen twee jaar heeft de COVID-19-pandemie de benarde situatie van vrouwen tot buitenproportionele proporties vergroot, waardoor de urgentie van het thema van de Internationale Vrouwendag van dit jaar sterk wordt benadrukt: ʻDoorbreek het vooroordeel.ʼ

Het is aan ons, de vrouwen van de wereld, om deze opdracht te vervullen. Vertrouwend op onze eigen vindingrijkheid moeten we onze focus verleggen, ons wereldwijde discours opfrissen en een nieuw tijdperk inluiden voor vrouwelijk leiderschap.

Het lijdt geen twijfel dat vrouwen het meest hebben moeten opdraaien voor de kosten van de pandemie. Velen waren gedwongen te schuilen voor een stille vijand waarvan we nu weten dat hij minder dodelijk is dan hun naaste verwanten. Veel vrouwen werden het slachtoffer van wat VN-Vrouwen de ʻschaduwpandemieʼ noemt, en leden onder mishandeling, verkrachting, belediging en psychologisch trauma in wat een veilige haven had moeten zijn voor een biologische plaag.

Een van de meest onthutsende statistieken uit deze periode is het aantal vrouwen dat niet te lijden had onder of getuige was van huiselijk geweld: één op de tien. U leest het goed: in Liberia meldde slechts één op de tien respondenten geen getuige te zijn geweest van seksueel of gendergerelateerd geweld, en slechts twee op de tien meldden dit niet te hebben meegemaakt tijdens de COVID-lockdown.

Er is een duidelijk omgekeerd evenredige correlatie tussen opleiding en ontvankelijkheid voor seksueel en gendergerelateerd geweld. Lager opgeleide groepen zijn over het algemeen kwetsbaarder, omdat zij weinig economische en politieke zeggenschap hebben en nauwelijks toegang hebben tot de gezondheidszorgsystemen die risicoʼs kunnen opsporen en aanpakken. Deze vrouwen lijden alleen, maar ook samen, luisterend naar elkaars gehuil door ramen en muren.

Ondanks de structurele nadelen waarmee we te maken hebben, hebben vrouwen hun kansen gekregen. In de regering hebben we snel impopulaire maar ongetwijfeld doeltreffende maatregelen genomen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. De premier van Nieuw-Zeeland, Jacinda Ardern, is slechts een van de vele vrouwelijke leiders die de grenzen van de vindingrijkheid en vastberadenheid hebben verlegd om levens te redden. Van Ethiopië, Duitsland en Slowakije tot Denemarken, Namibië en Finland, hebben de 21 vrouwelijke staatshoofden en regeringsleiders van de wereld die in functie waren toen de pandemie uitbrak, de strijd ertegen geleid met transparantie en integriteit, en hun mannelijke tegenhangers overtroffen met een doeltreffend volksgezondheidsbeleid.

SPRING SALE: Save 40% on all new Digital or Digital Plus subscriptions
PS_Sales_Spring_1333x1000_V1

SPRING SALE: Save 40% on all new Digital or Digital Plus subscriptions

Subscribe now to gain greater access to Project Syndicate – including every commentary and our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – starting at just $49.99.

Subscribe Now

Ook de gezondheidsstelsels hebben geprofiteerd van het leiderschap van vrouwen. Mary Broh, Liberiaʼs directeur-generaal van het General Services Agency, heeft blijk gegeven van een onwrikbare vasthoudendheid: zij heeft op internet gebaseerde instrumenten opgezet om een overzicht te krijgen van de COVID-19-besmettingen, de behandelingen, de vaccinaties en de voorraden, en in Monrovia een schoonmaakactie gehouden in de aanloop naar de viering van de tweehonderdste verjaardag van het land.

Liberiaanse vrouwen braken met protocollen en tradities om levens te redden, en overbrugden de kloof tussen aloude systemen en de behoeften van het moment. Terwijl anderen zich alleen op de pandemie richtten, namen vrouwelijke leiders het initiatief tot het opzetten van kraamklinieken op de verzorgingsplaatsen voor COVID-19, waardoor de kindersterfte tot een minimum werd beperkt. Zij riepen ook de steun in van religieuze gemeenschappen om testcentra op te zetten, waardoor het net van controlepunten voor uitbraken werd verbreed.

Gedurende de hele pandemie hebben vrouwen de mythe ontkracht dat strategieën gebaseerd op medeleven en consensusvorming zwak en ineffectief zouden zijn. Met hun aanpassingsvermogen en gevoeligheid voor de eisen van het moment hebben vrouwelijke leiders deze kwaliteiten gebruikt om eenheid en steun op te bouwen voor levensreddend gedrag. In plaats van zich te laten verslaan door de dubbele normen die tegen ons worden gehanteerd, zijn vrouwelijke leiders nederig, ijverig en collegiaal gebleven. Maar bovenal zijn zij consequent en besluitvaardig geweest.

Bovendien hebben we van onze ervaringen geleerd om het ongelijke sociale en politieke terrein waarop we opereren nauwkeurig in te schatten, zodat we onze omstandigheden strategischer kunnen benaderen. Naast het aanscherpen van ons bewustzijn van het verschil tussen pandemie en endemie, COVID-19 en griep, hebben we ook meer aandacht besteed aan seksueel en op gender gebaseerd geweld.

Dit probleem is lang beschouwd als endemisch – een cyclische plaag die zich uitstrekt van de wittebroodsweken tot het ziekenhuis. We moeten het nu op dezelfde manier behandelen als een virus. Dat betekent dat we de daders moeten isoleren en voor het gerecht brengen, dat we systemen moeten opzetten om gevallen op te sporen en aan te pakken, en dat we met gemeenschappen moeten samenwerken om de verspreiding een halt toe te roepen. We moeten curatieve en preventieve maatregelen bedenken die ook mannen en jongens omvatten, zodat er een blijvende culturele transformatie plaatsvindt.

De weg na de pandemie is lang. Om die te kunnen afleggen, zijn doorzettingsvermogen en strategisch inzicht van vrouwen nodig. We moeten ons richten op de justitiële en sociale stelsels die vrouwen aan hun lot hebben overgelaten en deze hervormen, en we moeten de indirecte, buitenproportionele kracht aanwenden die politiek en economisch gestuurde vrouwen kunnen aanwenden tegen het geweld. We moeten de wetgevende lichamen en regeringsinstanties bevolken met vrouwen, zodat er een kritische massa ontstaat die het paradigma van rechtvaardigheid, vrede, veiligheid en gezondheid kan veranderen.

Het doorbreken van de vooroordelen leidt misschien niet tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in huiselijke kring. Maar met meer vrouwen aan het roer op elk niveau en in elke sector, zullen we geleidelijk onze collectieve toegang tot onderwijs, betaald werk en alle andere middelen die nodig zijn om vrouwen te helpen te ontsnappen aan geweld, vergroten.

Als je een vrouw bent die dit leest, dagen we je uit om te overwegen een publieke leiderschapsrol op je te nemen, te beginnen in je eigen gemeenschap. We dagen je uit, en we geloven in je. De wereld is aan jou om te winnen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/VeOfRdlnl