NEW YORK – De oplossing voor de door de mens veroorzaakte klimaatverandering is eindelijk helder in beeld. Dankzij de snelle vooruitgang op het gebied van koolstofneutrale energie-oplossingen en duurzame voedselsystemen is het realistisch om te bedenken dat de wereld de broeikasgasemissies tegen het midden van deze eeuw kan beëindigen, tegen weinig of geen extra kosten en met beslissende voordelen voor de veiligheid en de gezondheid. De voornaamste hinderpaal is de inertie: politici blijven de voorkeur geven aan de fossielebrandstoffenindustrie en de traditionele landbouw, voornamelijk omdat ze niet beter weten of omdat ze corrupt zijn.
Het grootste deel van de opwarming van de aarde en een flinke hoeveelheid luchtvervuiling zijn het gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen: steenkool, olie en gas. De andere belangrijke bron van ecologische verwoesting is de landbouw, inclusief de ontbossing, het excessieve gebruik van kunstmest en de methaanuitstoot door het vee. Het energiesysteem moet overstappen van zwaar vervuilende fossiele brandstoffen naar schone, koolstofneutrale energiebronnen zoals wind- en zonne-energie, en het voedselsysteem moet overstappen van voedselgranen en vee naar gezondere en voedselrijkere producten. Deze gecombineerde energie- en voedseltransformatie moet ervoor zorgen dat de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen het midden van de eeuw naar nul daalt en vervolgens negatief wordt, omdat de koolstofdioxide in de lucht wordt geabsorbeerd door de bossen en de bodem.
Het bereiken van een netto-nuluitstoot tegen het midden van deze eeuw, gevolgd door een negatieve uitstoot, zou er waarschijnlijk toe leiden dat het doel van het beperken van de opwarming van de aarde tot niet meer dan 1,5º Celsius boven de temperatuur van vóór de Industriële Revolutie kan worden gehaald. Alarmerend genoeg heeft de opwarming van de aarde nu al de 1,1ºC bereikt, en de mondiale temperatuur stijgt ieder decennium met ongeveer 0,2ºC. Dat is de reden dat de wereld op zijn laatst in 2050 een netto nuluitstoot moet verwezenlijken. De overstap naar schone energie zou ieder jaar honderdduizenden sterfgevallen als gevolg van de luchtverontreiniging schelen, en de overstap naar gezonde, ecologisch duurzame diëten zou zo'n tien miljoen sterfgevallen per jaar kunnen voorkomen.
Een goedkope overstap naar schone energie is nu mogelijk voor iedere regio in de wereld, dankzij de snel dalende kosten van zonne- en windenergie, en doorbraken in de energie-opslag. De totale systeemkosten van duurzame energie, inclusief transmissie en opslag, zijn nu grofweg gelijk aan die van fossiele brandstoffen. Maar fossiele brandstoffen krijgen nog steeds de voorkeur van overheden in de vorm van subsidies, als gevolg van het voortdurende gelobby van Big Coal en Big Oil, en het gebrek aan planning voor duurzame alternatieven.
De belangrijkste stap is een enorme toename van de energie-opwekking uit duurzame energiebronnen, met name wind- en zonne-energie. Sommig energiegebruik, zoals dat voor auto's en de woningverwarming, zal rechtstreeks geëlektrificeerd worden. Ander downstreamgebruik – in de industrie, de scheepvaart, de luchtvaart en het vrachtvervoer – zal afhankelijk zijn van schone brandstoffen, geproduceerd met behulp van duurzame elektriciteit. Tot deze schone brandstoffen met een nuluitstoot behoren waterstof, synthetische vloeistoffen en synthetische methaan. Tegelijkertijd moeten boerderijen overstappen op plantaardige voedselproducten.
Door de aanhoudende bouw van kolencentrales in Azië, en de voortdurende ontbossing in Zuidoost-Azië, Afrika en Brazilië, worden het klimaat, de atmosfeer en de voedselvoorziening aan grote en zeer onnodige risico's onderworpen. In de Verenigde Staten maakt de bevordering door de regering-Trump van fossiele brandstoffen, ondanks Amerika's grote potentieel aan duurzame energie, de absurditeit er nóg groter op. En dat geldt ook voor de hernieuwde oproep van Brazilië's nieuwe populistische president, Jair Bolsonaro, om de Amazone te ontwikkelen – dat wil zeggen: te ontbossen.
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Wat moeten we dus doen?
De meest urgente stap is nu het onderrichten van overheden en bedrijven. Nationale overheden moeten technische inschattingen gaan maken over het potentieel van hun landen om de broeikasgasemissies tegen het midden van deze eeuw te beëindigen. En bedrijven en banken moeten dringend de technologisch overtuigende argumenten voor schone, veilige energie- en voedselsystemen onderzoeken.
Uit een belangrijk nieuw onderzoek blijkt dat iedere regio in de wereld het potentieel aan wind-en zonne-energie en waterkracht heeft om het energiesysteem koolstofneutraal te maken. Landen op hogere breedtegraden, zoals de VS, Canada, de Noord-Europese landen en Rusland, kunnen relatief meer profiteren van de wind dan tropische landen. Alle landen kunnen overstappen op elektrische auto's, en vrachtwagens, schepen, vliegtuigen en fabrieken van energie voorzien middels koolstofneutrale brandstoffen.
Deze energietransitie zal miljoenen banen méér scheppen dan er in de fossielebrandstoffenindustrieën zullen verdwijnen. De aandeelhouders van bedrijven als ExxonMobil en Chevron die weigeren de aanstaande energietransitie onder ogen te zien zullen uiteindelijk een zware tol betalen. Hun aanhoudende investeringen in fossiele brandstoffen zullen in de toekomst waardeloze bezittingen worden.
Overheden en nutscommissies moeten eisen dat alle nieuwe energie-opwekkingscapaciteit koolstofneutraal is. Naarmate fossielebrandstoffencentrales verouderen en gesloten worden, moeten ze worden vervangen door schone energie-opwekking op competitieve basis, bijvoorbeeld via veilingen van duurzame energie. Met name China en India moeten ophouden in eigen land nieuwe kolencentrales te bouwen, en kapitaal-exporterende landen als China en Japan moeten ophouden kolencentrales te financieren in de rest van Azië, zoals Pakistan en de Filippijnen.
Bedrijven uit de particuliere sector zullen intensief concurreren om de kosten van duurzame energiesystemen nog verder omlaag te brengen, inclusief die van de energie-opwekking en -opslag, en van het downstreamgebruik, zoals elektrische auto's, elektrisch verwarmen en koken, en de nieuwe waterstofeconomie. Overheden moeten grenzen stellen aan de emissies, en de particuliere sector moet concurreren om goedkope oplossingen te bieden. Overheid en het bedrijfsleven moeten onderzoek en ontwikkeling financieren om de kosten nog verder omlaag te krijgen.
Het verhaal met het grondgebruik is hetzelfde. Als Bolsonaro werkelijk meent dat hij een Braziliaanse economische bloei teweeg kan brengen door de Amazone nog verder open te stellen voor ontbossing ten behoeve van sojabonen en ranches, moet hij nog maar eens goed nadenken. Een dergelijke inspanning zou Brazilië in een isolement brengen en de grote voedselbedrijven, geconfronteerd met de dreiging van een massale mondiale consumentenstaking, dwingen te stoppen met het kopen van Braziliaanse producten.
Het consumentenvoedsel gaat immers een andere kant op. Het grote nieuws is dat Burger King, in een nieuwe deal met Impossible Foods, een stap heeft gezet in de richting van plantaardige burgers. Impossible (onmogelijke) burgers smaken als beef burgers, maar slimme chemie met plantaardige ingrediënten zorgt ervoor dat liefhebbers van burgers kunnen smullen terwijl ze de planeet redden.
Door onze voedsel- en energiesystemen te transformeren kunnen we genieten van goedkope stroom en van gezonde, bevredigende diëten zonder dat we het milieu ruïneren. De middelbare scholieren die voor klimaatveiligheid staken hebben hun huiswerk gedaan. Dat moeten politici als Trump en Bolsonaro ook doen, en anders maken dat ze wegkomen.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
Donald Trump will have free rein to enact a sweeping domestic policy agenda, radically remake the federal government, and rewrite institutional norms when he returns to the White House. But if his second administration will have a profound impact on America, it may matter even more for everyone else.
explains why a second “America First” presidency could play out much differently than the first.
This year’s many elections, not least the heated US presidential race, have drawn attention away from the United Nations Climate Change Conference (COP29) in Baku. But global leaders must continue to focus on combating the climate crisis and accelerating the green transition both in developed and developing economies.
foresees multilateral development banks continuing to play a critical role in financing the green transition.
NEW YORK – De oplossing voor de door de mens veroorzaakte klimaatverandering is eindelijk helder in beeld. Dankzij de snelle vooruitgang op het gebied van koolstofneutrale energie-oplossingen en duurzame voedselsystemen is het realistisch om te bedenken dat de wereld de broeikasgasemissies tegen het midden van deze eeuw kan beëindigen, tegen weinig of geen extra kosten en met beslissende voordelen voor de veiligheid en de gezondheid. De voornaamste hinderpaal is de inertie: politici blijven de voorkeur geven aan de fossielebrandstoffenindustrie en de traditionele landbouw, voornamelijk omdat ze niet beter weten of omdat ze corrupt zijn.
Het grootste deel van de opwarming van de aarde en een flinke hoeveelheid luchtvervuiling zijn het gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen: steenkool, olie en gas. De andere belangrijke bron van ecologische verwoesting is de landbouw, inclusief de ontbossing, het excessieve gebruik van kunstmest en de methaanuitstoot door het vee. Het energiesysteem moet overstappen van zwaar vervuilende fossiele brandstoffen naar schone, koolstofneutrale energiebronnen zoals wind- en zonne-energie, en het voedselsysteem moet overstappen van voedselgranen en vee naar gezondere en voedselrijkere producten. Deze gecombineerde energie- en voedseltransformatie moet ervoor zorgen dat de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen het midden van de eeuw naar nul daalt en vervolgens negatief wordt, omdat de koolstofdioxide in de lucht wordt geabsorbeerd door de bossen en de bodem.
Het bereiken van een netto-nuluitstoot tegen het midden van deze eeuw, gevolgd door een negatieve uitstoot, zou er waarschijnlijk toe leiden dat het doel van het beperken van de opwarming van de aarde tot niet meer dan 1,5º Celsius boven de temperatuur van vóór de Industriële Revolutie kan worden gehaald. Alarmerend genoeg heeft de opwarming van de aarde nu al de 1,1ºC bereikt, en de mondiale temperatuur stijgt ieder decennium met ongeveer 0,2ºC. Dat is de reden dat de wereld op zijn laatst in 2050 een netto nuluitstoot moet verwezenlijken. De overstap naar schone energie zou ieder jaar honderdduizenden sterfgevallen als gevolg van de luchtverontreiniging schelen, en de overstap naar gezonde, ecologisch duurzame diëten zou zo'n tien miljoen sterfgevallen per jaar kunnen voorkomen.
Een goedkope overstap naar schone energie is nu mogelijk voor iedere regio in de wereld, dankzij de snel dalende kosten van zonne- en windenergie, en doorbraken in de energie-opslag. De totale systeemkosten van duurzame energie, inclusief transmissie en opslag, zijn nu grofweg gelijk aan die van fossiele brandstoffen. Maar fossiele brandstoffen krijgen nog steeds de voorkeur van overheden in de vorm van subsidies, als gevolg van het voortdurende gelobby van Big Coal en Big Oil, en het gebrek aan planning voor duurzame alternatieven.
De belangrijkste stap is een enorme toename van de energie-opwekking uit duurzame energiebronnen, met name wind- en zonne-energie. Sommig energiegebruik, zoals dat voor auto's en de woningverwarming, zal rechtstreeks geëlektrificeerd worden. Ander downstreamgebruik – in de industrie, de scheepvaart, de luchtvaart en het vrachtvervoer – zal afhankelijk zijn van schone brandstoffen, geproduceerd met behulp van duurzame elektriciteit. Tot deze schone brandstoffen met een nuluitstoot behoren waterstof, synthetische vloeistoffen en synthetische methaan. Tegelijkertijd moeten boerderijen overstappen op plantaardige voedselproducten.
Door de aanhoudende bouw van kolencentrales in Azië, en de voortdurende ontbossing in Zuidoost-Azië, Afrika en Brazilië, worden het klimaat, de atmosfeer en de voedselvoorziening aan grote en zeer onnodige risico's onderworpen. In de Verenigde Staten maakt de bevordering door de regering-Trump van fossiele brandstoffen, ondanks Amerika's grote potentieel aan duurzame energie, de absurditeit er nóg groter op. En dat geldt ook voor de hernieuwde oproep van Brazilië's nieuwe populistische president, Jair Bolsonaro, om de Amazone te ontwikkelen – dat wil zeggen: te ontbossen.
Introductory Offer: Save 30% on PS Digital
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Wat moeten we dus doen?
De meest urgente stap is nu het onderrichten van overheden en bedrijven. Nationale overheden moeten technische inschattingen gaan maken over het potentieel van hun landen om de broeikasgasemissies tegen het midden van deze eeuw te beëindigen. En bedrijven en banken moeten dringend de technologisch overtuigende argumenten voor schone, veilige energie- en voedselsystemen onderzoeken.
Uit een belangrijk nieuw onderzoek blijkt dat iedere regio in de wereld het potentieel aan wind-en zonne-energie en waterkracht heeft om het energiesysteem koolstofneutraal te maken. Landen op hogere breedtegraden, zoals de VS, Canada, de Noord-Europese landen en Rusland, kunnen relatief meer profiteren van de wind dan tropische landen. Alle landen kunnen overstappen op elektrische auto's, en vrachtwagens, schepen, vliegtuigen en fabrieken van energie voorzien middels koolstofneutrale brandstoffen.
Deze energietransitie zal miljoenen banen méér scheppen dan er in de fossielebrandstoffenindustrieën zullen verdwijnen. De aandeelhouders van bedrijven als ExxonMobil en Chevron die weigeren de aanstaande energietransitie onder ogen te zien zullen uiteindelijk een zware tol betalen. Hun aanhoudende investeringen in fossiele brandstoffen zullen in de toekomst waardeloze bezittingen worden.
Overheden en nutscommissies moeten eisen dat alle nieuwe energie-opwekkingscapaciteit koolstofneutraal is. Naarmate fossielebrandstoffencentrales verouderen en gesloten worden, moeten ze worden vervangen door schone energie-opwekking op competitieve basis, bijvoorbeeld via veilingen van duurzame energie. Met name China en India moeten ophouden in eigen land nieuwe kolencentrales te bouwen, en kapitaal-exporterende landen als China en Japan moeten ophouden kolencentrales te financieren in de rest van Azië, zoals Pakistan en de Filippijnen.
Bedrijven uit de particuliere sector zullen intensief concurreren om de kosten van duurzame energiesystemen nog verder omlaag te brengen, inclusief die van de energie-opwekking en -opslag, en van het downstreamgebruik, zoals elektrische auto's, elektrisch verwarmen en koken, en de nieuwe waterstofeconomie. Overheden moeten grenzen stellen aan de emissies, en de particuliere sector moet concurreren om goedkope oplossingen te bieden. Overheid en het bedrijfsleven moeten onderzoek en ontwikkeling financieren om de kosten nog verder omlaag te krijgen.
Het verhaal met het grondgebruik is hetzelfde. Als Bolsonaro werkelijk meent dat hij een Braziliaanse economische bloei teweeg kan brengen door de Amazone nog verder open te stellen voor ontbossing ten behoeve van sojabonen en ranches, moet hij nog maar eens goed nadenken. Een dergelijke inspanning zou Brazilië in een isolement brengen en de grote voedselbedrijven, geconfronteerd met de dreiging van een massale mondiale consumentenstaking, dwingen te stoppen met het kopen van Braziliaanse producten.
Het consumentenvoedsel gaat immers een andere kant op. Het grote nieuws is dat Burger King, in een nieuwe deal met Impossible Foods, een stap heeft gezet in de richting van plantaardige burgers. Impossible (onmogelijke) burgers smaken als beef burgers, maar slimme chemie met plantaardige ingrediënten zorgt ervoor dat liefhebbers van burgers kunnen smullen terwijl ze de planeet redden.
Door onze voedsel- en energiesystemen te transformeren kunnen we genieten van goedkope stroom en van gezonde, bevredigende diëten zonder dat we het milieu ruïneren. De middelbare scholieren die voor klimaatveiligheid staken hebben hun huiswerk gedaan. Dat moeten politici als Trump en Bolsonaro ook doen, en anders maken dat ze wegkomen.
Vertaling: Menno Grootveld