skidelsky142_GeovienSoPacificPressLightRocketviaGettyImages_borisnemtsovsignsprotest Geovien So/Pacific Press/LightRocket via Getty Images

De neergang en opkomst van het publieke heldendom

LONDEN – Ik heb onlangs gekeken naar The Man Who Was Too Free, een ontroerende documentaire over de Russische dissidente politicus Boris Nemtsov, die in 2015 vlakbij het Kremlin werd doodgeschoten. Nemtsov, een jonge, aantrekkelijke politieke ster in opkomst in de jaren negentig, weigerde zich later te voegen naar het autoritarisme van de Russische president Vladimir Poetin en ging in de oppositie, waar hij mishandeld, gevangengezet en uiteindelijk vermoord werd. De film bracht me aan het denken over de minder belangrijke rol van heldendom en moed in het moderne leven, en ook over het lot van Rusland.

Heldendom is een product van extreme situaties – in klassieke zin: van oorlog en geweld. Omdat de hedendaagse westerse manier van leven niet extreem is, is de waarde van heldendom afgenomen. Maar in een groot deel van de rest van de wereld, inclusief Rusland, neemt de waarde ervan juist toe.

De held is zowel nobel als zelfdestructief. Hij of zij prefereert een eervolle dood boven een niet-eervol leven, maar zou ook liever jong en eervol sterven dan een lang bestaan leiden vol compromissen, overladen met makkelijk verkregen (en vergeten) roem. In de Ilias van Homerus zegt Hector: “Het is waar dat ik sterf, maar ik sterf op grootse wijze.” Het heldenleven is inherent tragisch; onsterfelijkheid is de enige beloning.

https://prosyn.org/FI4G5n1nl