AUCKLAND/STOCKHOLM – De inval van Rusland in Oekraïne heeft veel lang gekoesterde westerse veronderstellingen over de fundamenten van de vrede in Europa aan het wankelen gebracht. Hij heeft er onder meer voor gezorgd dat beleidsmakers zich opnieuw zijn gaan concentreren op energieafhankelijkheid als een belangrijke strategische kwestie.
De Verenigde Staten kondigden onlangs een onmiddellijk verbod op de invoer van Russische olie en gas aan, terwijl het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie beloofden die invoer geleidelijker aan banden te leggen. De logica is duidelijk: Rusland straffen, zijn invloed beperken en de vrede in Oekraïne herstellen. Maar door nu de verkeerde keuzes te maken – met name door fossiele brandstoffen te blijven verkiezen boven hernieuwbare energie – kan een veel minder vreedzame toekomst in het verschiet komen te liggen.
Sommige westerse landen hebben zich de afgelopen jaren te afhankelijk laten maken van Russische olie en gas, dus de beslissing om de invoer daarvan terug te dringen was niet makkelijk. Maar de grotere, moeilijkere beslissing waar westerse regeringen voor staan, is hoe ze hun algehele afhankelijkheid van fossiele brandstoffen kunnen verminderen. Het simpelweg vervangen van de ene vuile energiebron door een andere zou betekenen dat de toenemende gevaren van de klimaatverandering pas later zouden worden aangepakt – als dat al zou gebeuren.
Gezien de druk van de huidige Oekraïne-crisis is een dergelijke kortzichtigheid misschien begrijpelijk. De westerse regeringen moeten de energiekloof dichten die ontstaat door het stopzetten van de invoer van fossiele brandstoffen uit Rusland, en daarbij de schade voor de nationale economieën zoveel mogelijk beperken. Voorlopig hebben ze het publiek aan hun zijde. Maar als de energiekosten te hoog oplopen, of de tekorten te ontwrichtend worden, zou de daaruit voortvloeiende economische ravage de publieke steun kunnen uithollen.
Alternatieve energiebronnen moeten daarom snel aangeboord worden en een betaalbare, betrouwbare energievoorziening bieden. En zij mogen niet leiden tot nieuwe geopolitieke verwikkelingen die later weer nieuwe problemen kunnen veroorzaken.
Op de recente jaarlijkse CERAWeek energy conference in Houston, Texas, stelden de CEOʼs van de grote oliemaatschappijen en hun lobbyisten al snel voor om de olie- en gasproductie op te voeren, de productiebeperkingen af te schaffen, de regelgeving te versoepelen en het beleid ter verlaging van de kooldioxide-uitstoot terug te draaien. Verschillende energie-analisten en economen hebben deze lijn herhaald.
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Maar nu de klimaatverandering snel een van de belangrijkste oorzaken van de wereldwijde onveiligheid wordt, zou het een tragische vergissing zijn om het gebruik van fossiele brandstoffen uit te breiden – een keuze die de wereld de komende decennia gewelddadiger zou kunnen maken.
Het Production Gap Report uit 2021 laat zien hoe groot de kloof is tussen de huidige productieplannen voor fossiele brandstoffen en de klimaatverbintenissen. Met het huidige beleid is de opwarming van de aarde op weg om deze eeuw een catastrofale 2,7° Celsius te bereiken. We moeten snel oliebronnen en mijnen sluiten en de productie verminderen, niet meer capaciteit toevoegen.
De klimaatverandering maakt de wereld nu al gevaarlijker en minder stabiel. Het jongste rapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) – door de secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres ʻeen atlas van menselijk lijdenʼ genoemd – biedt een grimmige inschatting van de enorme economische en menselijke kosten van zelfs de eerste effecten van klimaatverandering die we nu al meemaken. Het schetst een beeld van een toekomst die we moeten vermijden.
Een overzicht van de krantenkoppen van de voorbije twaalf maanden brengt recordoverstromingen, stormen, bosbranden, hittegolven en droogtes aan het licht. Al deze weersomstandigheden worden frequenter, extremer en dodelijker als gevolg van de klimaatverandering, en al deze gebeurtenissen kunnen de kans op conflicten en instabiliteit vergroten. Momenteel wordt tachtig procent van de VN-vredeshandhavers ingezet in landen die worden beschouwd als het meest blootgesteld aan de klimaatverandering. Evenzo bleek uit een recente studie dat een temperatuurstijging van 1°C gepaard ging met een toename van de frequentie van conflicten met 54 procent in delen van Afrika waar nomadische herders en sedentaire boeren met elkaar wedijveren om slinkende voorraden water en vruchtbare grond.
Zoals in het IPCC-rapport terecht wordt opgemerkt, destabiliseren de gevolgen van de klimaatverandering het snelst plaatsen waar de spanningen reeds hoog oplopen, en de overheidsstructuren reeds verzwakt of corrupt zijn. Uit onderzoek voor het komende Environment of Peace-rapport van het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) blijkt dat gewapende extremistische groeperingen zoals Al-Shabaab, Islamitische Staat en Boko Haram gedijen in de regioʼs die de ergste gevolgen van de klimaatverandering ondervinden. Zij vinden rekruten en aanhangers onder mensen wier levens en bestaansmiddelen door overstromingen en droogten steeds precairder zijn geworden.
In onze gemondialiseerde, genetwerkte wereld kunnen de gevolgen van plaatselijke klimaateffecten zich snel verspreiden via schokken in de aanbodketens, conflicten en massamigraties. En zoals de Russische invasie in Oekraïne heeft aangetoond, is de op regels gebaseerde orde alarmerend kwetsbaar, waardoor gewone mensen de verschrikkelijke gevolgen van dit alles kunnen ondervinden.
De afwijzing door het Westen van Russische olie en gas creëert een kans om de transitie weg van fossiele brandstoffen te versnellen. Energie-efficiëntie en andere vraagbeperkingen kunnen een deel van het werk doen.
Wat het overige betreft, zijn hernieuwbare alternatieven zoals zonne- en windenergie economisch zinvol. Ze zijn veel sneller en veiliger te installeren dan kerncentrales of de meeste alternatieven voor fossiele brandstoffen waarover wordt gesproken. En ze stellen mensen niet bloot aan de pieken en dalen van de mondiale brandstofmarkten.
De logica wijst maar in één richting. De wereld kan alleen echte energiezekerheid bereiken – en kans maken op een vreedzamere, leefbaardere en betaalbaardere toekomst – als we de fossiele brandstoffen achter ons laten.
De auteurs zijn allen lid van het deskundigenpanel dat het initiatief ʻEnvironment of Peaceʼ van het SIPRI adviseert.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
When comparing Ukraine’s situation in 2024 to Europe’s in 1941, Russia’s defeat seems entirely possible. But it will require the West, and the US in particular, to put aside domestic political squabbles and muster the political will to provide Ukraine with consistent and robust military and financial assistance.
compare Russia's full-scale invasion to World War II and see reason to hope – as long as aid keeps flowing.
Current debates about Israeli policy are rife with double standards, leading to absurd decisions like Germany’s recent cancellation of a pro-Palestinian gathering. By quashing legitimate speech and assembly, an Israel-aligned establishment risks inciting precisely the kind of anti-Semitism that it wants to prevent.
worries that the double standards applied on Israel’s behalf will lead to an anti-Semitic backlash.
AUCKLAND/STOCKHOLM – De inval van Rusland in Oekraïne heeft veel lang gekoesterde westerse veronderstellingen over de fundamenten van de vrede in Europa aan het wankelen gebracht. Hij heeft er onder meer voor gezorgd dat beleidsmakers zich opnieuw zijn gaan concentreren op energieafhankelijkheid als een belangrijke strategische kwestie.
De Verenigde Staten kondigden onlangs een onmiddellijk verbod op de invoer van Russische olie en gas aan, terwijl het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie beloofden die invoer geleidelijker aan banden te leggen. De logica is duidelijk: Rusland straffen, zijn invloed beperken en de vrede in Oekraïne herstellen. Maar door nu de verkeerde keuzes te maken – met name door fossiele brandstoffen te blijven verkiezen boven hernieuwbare energie – kan een veel minder vreedzame toekomst in het verschiet komen te liggen.
Sommige westerse landen hebben zich de afgelopen jaren te afhankelijk laten maken van Russische olie en gas, dus de beslissing om de invoer daarvan terug te dringen was niet makkelijk. Maar de grotere, moeilijkere beslissing waar westerse regeringen voor staan, is hoe ze hun algehele afhankelijkheid van fossiele brandstoffen kunnen verminderen. Het simpelweg vervangen van de ene vuile energiebron door een andere zou betekenen dat de toenemende gevaren van de klimaatverandering pas later zouden worden aangepakt – als dat al zou gebeuren.
Gezien de druk van de huidige Oekraïne-crisis is een dergelijke kortzichtigheid misschien begrijpelijk. De westerse regeringen moeten de energiekloof dichten die ontstaat door het stopzetten van de invoer van fossiele brandstoffen uit Rusland, en daarbij de schade voor de nationale economieën zoveel mogelijk beperken. Voorlopig hebben ze het publiek aan hun zijde. Maar als de energiekosten te hoog oplopen, of de tekorten te ontwrichtend worden, zou de daaruit voortvloeiende economische ravage de publieke steun kunnen uithollen.
Alternatieve energiebronnen moeten daarom snel aangeboord worden en een betaalbare, betrouwbare energievoorziening bieden. En zij mogen niet leiden tot nieuwe geopolitieke verwikkelingen die later weer nieuwe problemen kunnen veroorzaken.
Op de recente jaarlijkse CERAWeek energy conference in Houston, Texas, stelden de CEOʼs van de grote oliemaatschappijen en hun lobbyisten al snel voor om de olie- en gasproductie op te voeren, de productiebeperkingen af te schaffen, de regelgeving te versoepelen en het beleid ter verlaging van de kooldioxide-uitstoot terug te draaien. Verschillende energie-analisten en economen hebben deze lijn herhaald.
Subscribe to PS Digital
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Maar nu de klimaatverandering snel een van de belangrijkste oorzaken van de wereldwijde onveiligheid wordt, zou het een tragische vergissing zijn om het gebruik van fossiele brandstoffen uit te breiden – een keuze die de wereld de komende decennia gewelddadiger zou kunnen maken.
Het Production Gap Report uit 2021 laat zien hoe groot de kloof is tussen de huidige productieplannen voor fossiele brandstoffen en de klimaatverbintenissen. Met het huidige beleid is de opwarming van de aarde op weg om deze eeuw een catastrofale 2,7° Celsius te bereiken. We moeten snel oliebronnen en mijnen sluiten en de productie verminderen, niet meer capaciteit toevoegen.
De klimaatverandering maakt de wereld nu al gevaarlijker en minder stabiel. Het jongste rapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) – door de secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres ʻeen atlas van menselijk lijdenʼ genoemd – biedt een grimmige inschatting van de enorme economische en menselijke kosten van zelfs de eerste effecten van klimaatverandering die we nu al meemaken. Het schetst een beeld van een toekomst die we moeten vermijden.
Een overzicht van de krantenkoppen van de voorbije twaalf maanden brengt recordoverstromingen, stormen, bosbranden, hittegolven en droogtes aan het licht. Al deze weersomstandigheden worden frequenter, extremer en dodelijker als gevolg van de klimaatverandering, en al deze gebeurtenissen kunnen de kans op conflicten en instabiliteit vergroten. Momenteel wordt tachtig procent van de VN-vredeshandhavers ingezet in landen die worden beschouwd als het meest blootgesteld aan de klimaatverandering. Evenzo bleek uit een recente studie dat een temperatuurstijging van 1°C gepaard ging met een toename van de frequentie van conflicten met 54 procent in delen van Afrika waar nomadische herders en sedentaire boeren met elkaar wedijveren om slinkende voorraden water en vruchtbare grond.
Zoals in het IPCC-rapport terecht wordt opgemerkt, destabiliseren de gevolgen van de klimaatverandering het snelst plaatsen waar de spanningen reeds hoog oplopen, en de overheidsstructuren reeds verzwakt of corrupt zijn. Uit onderzoek voor het komende Environment of Peace-rapport van het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) blijkt dat gewapende extremistische groeperingen zoals Al-Shabaab, Islamitische Staat en Boko Haram gedijen in de regioʼs die de ergste gevolgen van de klimaatverandering ondervinden. Zij vinden rekruten en aanhangers onder mensen wier levens en bestaansmiddelen door overstromingen en droogten steeds precairder zijn geworden.
In onze gemondialiseerde, genetwerkte wereld kunnen de gevolgen van plaatselijke klimaateffecten zich snel verspreiden via schokken in de aanbodketens, conflicten en massamigraties. En zoals de Russische invasie in Oekraïne heeft aangetoond, is de op regels gebaseerde orde alarmerend kwetsbaar, waardoor gewone mensen de verschrikkelijke gevolgen van dit alles kunnen ondervinden.
De afwijzing door het Westen van Russische olie en gas creëert een kans om de transitie weg van fossiele brandstoffen te versnellen. Energie-efficiëntie en andere vraagbeperkingen kunnen een deel van het werk doen.
Wat het overige betreft, zijn hernieuwbare alternatieven zoals zonne- en windenergie economisch zinvol. Ze zijn veel sneller en veiliger te installeren dan kerncentrales of de meeste alternatieven voor fossiele brandstoffen waarover wordt gesproken. En ze stellen mensen niet bloot aan de pieken en dalen van de mondiale brandstofmarkten.
De logica wijst maar in één richting. De wereld kan alleen echte energiezekerheid bereiken – en kans maken op een vreedzamere, leefbaardere en betaalbaardere toekomst – als we de fossiele brandstoffen achter ons laten.
De auteurs zijn allen lid van het deskundigenpanel dat het initiatief ʻEnvironment of Peaceʼ van het SIPRI adviseert.
Vertaling: Menno Grootveld