hoyer10_SIMON MAINAAFP via Getty Images_kenyawindfarm Simon Maina/AFP via Getty Images

We moeten publieke financiering nú inzetten voor de energietransitie

BRUSSEL – De economische aspecten van hernieuwbare energie zijn onherkenbaar verbeterd. Zonne-energie is nu de goedkoopste vorm van elektriciteit in de geschiedenis. Ruim 90 procent van de vorig jaar wereldwijd toegevoegde stroomopwekkingscapaciteit bestond uit hernieuwbare energiebronnen. Maar om een kans te hebben de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5° Celsius boven het pre-industriële niveau, moeten de energiesystemen van de wereld nóg sneller veranderen. En dat vereist dat regeringen en publieke financiële instellingen stoppen met het steunen van fossiele brandstoffen en in plaats daarvan de nadruk leggen op internationale steun voor de transitie naar schone energie.

De wetenschap is duidelijk. Om de 1,5°C-doelstelling uit het klimaatverdrag van Parijs van 2015 te halen, moet de wereldwijde energietransitie vier tot zes keer sneller verlopen dan nu het geval is. Fossiele brandstoffen leveren nog steeds 84 procent van de energie in de wereld en zijn verantwoordelijk voor ruim 75 procent van de wereldwijde emissies. Uit het stappenplan Net Zero by 2050 van het Internationaal Energieagentschap blijkt dat de mondiale energiesystemen tegen 2040 vrij moeten zijn van fossiele brandstoffen. Toch hebben de regeringen van de G20 sinds de sluiting van het verdrag van Parijs elk jaar ruim drie keer meer overheidsgeld uitgetrokken voor fossiele brandstoffen (77 miljard dollar) dan voor hernieuwbare energiebronnen.

De catastrofale stormen, overstromingen en bosbranden van dit jaar hebben aangetoond waarom we nu, en niet later, klimaatmaatregelen moeten nemen. En omdat toekomstige welvaart in investeringen in schone energie ligt, is er ook een duidelijk economisch ontwikkelingsargument om onze inspanningen te verdubbelen. In tweederde van de wereld zijn wind- en zonne-energie nu goedkoper dan nieuwe kolen- en gascentrales. De drastische kostenverlaging van het afgelopen decennium heeft de mondiale energieopties veranderd, met name in de allerarmste landen, waar op hernieuwbare energie gebaseerde mininetwerken reële mogelijkheden bieden om de energiearmoede te verlichten en toegang tot energie te verschaffen.

Het stimuleren van investeringen in hernieuwbare energiebronnen is ook van vitaal belang voor het scheppen van banen, het stimuleren van de economische groei en het terugdringen van de luchtverontreiniging. Volgens het Internationale Agentschap voor hernieuwbare energie kan een grootschalige toepassing van hernieuwbare energie tegen 2050 wereldwijd 42 miljoen banenhelpen creëren. Deze extra werkgelegenheid zal van cruciaal belang zijn voor een veerkrachtig, groen herstel van de COVID-19-pandemie, vooral in landen met een jonge, snelgroeiende bevolking.

Maar natuurlijk zullen er ook banen verdwijnen als we afstappen van fossiele brandstoffen. Daarom moeten we stappen ondernemen om ervoor te zorgen dat elke gemeenschap van de transitie profiteert. Dit vergt zorgvuldig ontworpen beleid ter ondersteuning van een beheerste verschuiving weg van oudere vormen van energieopwekking. Mondiale solidariteit zal van cruciaal belang zijn. We moeten veel meer doen om iedereen te voorzien van de nodige technologieën, expertise, investeringssteun en financiële strategieën.

Gelukkig hebben we al oplossingen voor het probleem. Op de conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering (COP26) in Glasgow in november moeten regeringen en financiële instellingen zich ertoe verbinden goedkopere en schonere energie te ondersteunen en alle internationale steun voor energie uit fossiele brandstoffen stop te zetten. Dit zou niet al te moeilijk moeten zijn, aangezien veel oude energie-investeringen onvermijdelijk zullen uitgroeien tot ʻstranded assets.ʼ

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

We zien nu al aanzienlijke vooruitgang in die richting. In mei hebben de G7-lidstaten toegezegd al hun internationale financiering van kolenprojecten tegen eind 2021 stop te zullen zetten en ʻgeleidelijk aan een einde te zullen maken aan nieuwe rechtstreekse overheidssteun voor koolstofintensieve internationale energie uit fossiele brandstoffen.ʼ Bovendien hebben Zuid-Korea, Japan en nu ook China – ʼs werelds grootste verstrekkers van internationale steenkoolfinanciering – toegezegd te zullen stoppen met de financiering van steenkoolprojecten in het buitenland.

Even belangrijk is dat ruim 85 landen (plus de Europese Unie) geactualiseerde nationale klimaatbeloftes hebben ingediend, zoals uiteengezet in het verdrag van Parijs. Daaruit blijkt een duidelijke tendens om tegen 2030 meer hernieuwbare energie te gaan gebruiken en minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen. Maar veel van deze landen zullen aanzienlijke technische en financiële steun nodig hebben om hun doelstellingen te halen.

Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Investeringsbank (EIB) hebben beide toegezegd internationale steun voor de transitie naar schone energie tot een hoge prioriteit te zullen maken. In 2019 werd de EIB de eerste multilaterale bank die aankondigde alle financiering voor energieprojecten op basis van fossiele brandstoffen stop te zullen zetten (tegen 2021). De bank heeft haar investeringen in schone energie opgevoerd, ook in ontwikkelingslanden, om hun transitie te ondersteunen. In Kenia hebben de investeringen van de EIB bijgedragen aan de bouw van het grootste windmolenpark in Afrika, waarmee schone en betaalbare energie wordt geleverd aan de regio.

Evenzo heeft de Britse regering in maart een onmiddellijk einde gemaakt aan nieuwe overheidssteun voor overzeese internationale energieprojecten op basis van fossiele brandstoffen, en de investeringen volledig verlegd naar hernieuwbare energiebronnen. Dit besluit heeft al aanzienlijke mogelijkheden opgeleverd, voortbouwend op de bestaande steun voor schone energie van de exportkredietinstelling van het land, UK Export Finance. Dit omvat ruim 140 miljoen pond (189 miljoen dollar) aan financiering voor Britse export naar Ghana, waarmee Ghana grote nationale infrastructuurprojecten kan uitvoeren, waaronder een initiatief voor schoon water op basis van zonne-energie, dat meer dan 225.000 mensen zal bereiken.

We moeten nu op dit elan voortbouwen om ervoor te zorgen dat COP26 een succes wordt. Meer toezeggingen zijn nodig om de internationale publieke steun volledig af te stemmen op de doelstellingen van Parijs. We kunnen de nodige solidariteit bereiken door regeringen en instellingen voor overheidsfinanciering samen te brengen achter een gezamenlijke verklaring waarin steun wordt uitgesproken voor schone energie en een geleidelijke stopzetting van het gebruik van fossiele brandstoffen.

Wij nodigen regeringen en publieke financiers uit om zich bij ons aan te sluiten en deze verklaring te steunen. De kosten van niet-handelen op klimaatgebied zouden catastrofaal zijn. We hebben een kritiek moment voor onze planeet bereikt. COP26 moet worden herinnerd als het moment waarop we beslissende actie hebben ondernomen om onze gezamenlijke toekomst veilig te stellen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/LqVIIjxnl