medical tests AFP/Getty Images

Breek malaria-onderzoek open

LONDEN – De afgelopen jaren is er enorme vooruitgang geboekt in de strijd tegen malaria. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is het aantal sterfgevallen door de ziekte sinds 2000 met een ongelooflijke 60% gedaald; resultaat van een verbeterde toegang tot diagnostische testen en behandelingen.

Er moet absoluut nog heel wat werk verzet worden, maar de neerwaartse trend in nieuwe infecties en doden onderstreept de kracht van samenwerking tussen regeringen (zowel in landen waar malaria endemisch is als niet), tussen commerciële en non-profit organisaties, en tussen de academische wetenschap en de gezondheidszorg. Zonder dit soort partnerschappen zou de vooruitgang in het bevechten van deze dodelijke ziekte onmogelijk zijn geweest. Naast gecoördineerde actie in het veld plaveit een groeiende openheid en samenwerking tussen wetenschappers die een nieuwe generatie medicijnen en vaccins onderzoeken en ontwikkelen de weg voor verdere vooruitgang.

Er is een groeiend besef binnen de wetenschappelijke gemeenschap dat geen enkele organisatie of groep de kennis of middelen heeft om malaria in zijn eentje op te lossen. Net zoals met andere ziekten die de ontwikkelingswereld treffen is de wetenschap erachter zeer complex, en zijn de commerciële mogelijkheden beperkt. Om het tij qua malaria te doen keren moeten we onze middelen te bundelen en de diverse ervaring en expertise van wetenschappers uit verschillende achtergronden en specialismen combineren.

Gelukkig nemen wetenschappers hier al nota van, en het resultaat is de opkomst en verspreiding van een ontwrichtende nieuwe benadering van onderzoek en ontwikkeling (O&O). ‘Open innovatie’ geheten, zet deze het traditionele O&O-model op zijn kop en verwijdert barrières voor samenwerking. Gebaseerd op het inzicht dat het geheel groter kan zijn dan de som van zijn delen is open innovatie een collegiale manier van werken waarin delen alles betekent.

Deze openheid wordt goed geïllustreerd door de eerder ongekende niveaus van het delen van data. In 2010 gaven GlaxoSmithKline (GSK), het Genomics Institute van de Novartis Research Foundation, en het St. Jude Children’s Research Hospital in Memphis, Tennessee in het publieke domein de details vrij van meer dan 20,000 samengestelde stoffen die werkzaam zijn tegen de malariaparasiet, waarvan er 13.500 kwamen uit de gepatenteerde stoffen bibliotheek van GSK. Dit was een zet zonder precedent, bedoeld om de internationale onderzoeksgemeenschap prikkelen.

De Medicines for Malaria Venture (MMV), een non-profit organisatie, ging nog een stap verder. Door de ‘open access malaria box,’ biedt MMV fysieke toegang tot een diverse selectie van 400 commercieel verkrijgbare samengestelde stoffen. De toegang is vrij voor wetenschappers overal ter wereld, zolang ze erin toestemmen de resultaten van hun onderzoek openbaar te maken. Tot nu toe is de malaria box gedeeld met meer dan 250 onderzoeksgroepen in 30 landen over de hele wereld, en heeft geleid tot het opzetten van verschillende programma’s voor de ontdekking van nieuwe medicijnen voor een hele serie veronachtzaamde ziekten.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Naast het faciliteren van het delen van gereedschappen en inzichten creëert open onderzoek kaders voor wetenschappers uit verschillende instituties en achtergronden om samen te werken (zowel fysiek als op afstand), om van elkaars sterke punten gebruik te maken, en om kennis uit te wisselen.

Een voorbeeld van dit soort samenwerking is ’s werelds eerste ‘open lab’ voor onderzoek naar ziekten in de ontwikkelingswereld, dat in 2010 werd opgezet op het onderzoeksterrein van GSK in Tres Cantos in Spanje. Het lab opereert met de steun en het advies van een brede serie actoren, waaronder GSK, the Wellcome Trust, de Europese Unie, en MMV, zowel als verschillende andere productontwikkelingspartnerschappen en academische centra. Het stelt onderzoekers van leidende instituten wereldwijd in staat om naast wetenschappers uit de industrie te werken in een dynamische en collaboratieve omgeving, met het doel onderzoeksideeën uit een vroeg stadium in programma’s voor het ontdekken van medicijnen te transformeren.

Met 60 voltooide projecten sinds de oprichting heeft dit initiatief een brede erkenning verworven als incubator voor nieuwe ideeën en als waardevol model voor O&O voor behandelingen voor andere grote gezondheidsuitdagingen. Andere intensief samenwerkende O&O initiatieven zijn ook vruchtbaar. Drie potentiele nieuwe behandelingen tegen malaria ontwikkeld door GSK (waarvan twee samen met MMV) betreden inmiddels de klinische testfase.

Een ander potentieel nieuw medicijn dat wordt ontwikkeld door een samenwerking tussen GSK en MMV, tegen P. vivax malaria, is al verder in het ontwikkelingsproces en heeft de laatste stadia van de klinische testfase bereikt. Wanneer succesvol zal dit de eerste behandeling voor terugkerende malaria zijn die wordt goedgekeurd in meer dan 60 jaar.

Bovendien hebben regulateurs vorig jaar groen licht gegeven voor het malariavaccin van GSK. Dit unicum op wereldschaal is de culminatie van drie decennia van onderzoek en ongekende niveaus van samenwerking tussen GSK, het PATH Malaria Vaccine Initiative, en prominente Afrikaanse onderzoekscentra.

Maar terwijl we goede reden hebben om door de recente vooruitgang aangemoedigd te worden, moeten we niet zelfingenomen worden in onze inspanningen om malaria te verslaan. Elke positieve statistiek wordt gebalanceerd door de harde realiteit dat er nog steeds rond de 200 miljoen malariagevallen per jaar zijn, waarbij bijna 500.000 mensen de dood vinden waarvan de grote meerderheid uit kinderen onder de vijf jaar oud bestaat.

Met het opzetten van een sterke en samenwerkende onderzoeksgemeenschap en een steeds vrijere uitwisseling van kennis zijn we nu beter gepositioneerd dan ooit om onze inspanningen te intensiveren, en om anderen aan te moedigen ons voorbeeld te volgen. Op een gebied waar de commerciële winst beperkt is maar het potentieel om de gezondheid en economieën van hele landen aanzienlijk te verbeteren enorm is, moeten wetenschappers doorgaan met ontkokeren en samen werken voor het mondiale welzijn.

Vertaling Melle Trap

https://prosyn.org/atXr0minl