Iran versus Saoedi-Arabië

BERLIJN – Het “nieuwe” Midden-Oosten is nu dagelijks te zien. Anders dan het oude Midden-Oosten, waarvan het lot werd bepaald door de dominante westerse machten (Engeland en Frankrijk na de Eerste Wereldoorlog, en de Verenigde Staten van de jaren veertig tot nog maar kort geleden) heeft het nieuwe geen externe leider die het stabiliseert. En zonder een dominante regionale macht is er een gevaarlijk strategisch vacuüm ontstaan.

De Verenigde Staten willen – of kunnen – duidelijk niet langer hun oude rol spelen. Hoewel Amerika zijn strijdkrachten niet volledig uit de regio zal terugtrekken, is een rechtstreekse militaire interventie, vooral met grondtroepen, niet realistisch, gezien het fiasco in Irak. Amerika zal geen militaire speler zijn zolang het strategische evenwicht in de regio niet op een fundamentele manier in twijfel wordt getrokken (wat de Amerikaanse luchtaanvallen verklaart op de Islamitische Staat in Irak en Syrië). Afgezien daarvan zijn de VS nu op diplomatiek niveau actief om een fundamentele strategische dreiging het hoofd te bieden of op z'n minst in te dammen – het gevaar dat uitgaat van het Iraanse nucleaire programma.

Diverse spelers, zowel staten als niet-statelijke organisaties en bewegingen, hebben getracht de leemte op te vullen die is ontstaan door de nieuwe behoedzaamheid van Amerika, waarbij de meeste niet-statelijke groeperingen afhankelijk zijn van de steun van regionale machten, en wel twee in het bijzonder: Iran en Saoedi-Arabië. De strijd van deze landen voor regionale suprematie speelt zich nu af op de slagvelden van Libanon, Irak, Syrië en sinds kort ook Jemen. De opstand van de Houthi's in Jemen markeert een nieuwe fase in dit bredere regionale conflict. Niet alleen doet deze fase zich voor in het zuiden van het Arabisch schiereiland, direct aan de grenzen van Saoedi-Arabië; de rechtstreekse militaire interventie van het koninkrijk heeft de strategische rivaliteit met Iran aan de oppervlakte gebracht.

https://prosyn.org/S9kpdUVnl