КЕМБРИДЖ – Адамзат бұрыннан жасартатын эликсир іздеп келеді, сондықтан ғылымнан алыс адамдардың өздері қартаюға қатысты соңғы жаңалықтарды білуге құмар. Бірақ, жұрттың көбі жай ғана өмір заңдылығы санайтын қартаю – емдеуге тұратын “дерт” пе? Адам тәнінің өмір сүру ұзақтығының белгілі бір шегі бар ма?
Әрине, дені асу болып, ұзақ өмір сүруді әркім-ақ қалайды, кейбір ғалымдар бұған қол жеткізудің тым ерекше жолдарын ұсынып жатыр. Дегенмен, егер біз ерекше шаралардың арқасында өлмей қалатын болсақ, жұрттың көбі жансақтау шараларын емес, таза паллиативтік емді қалаған болар еді. Оның үстіне, өмір сапасы нашарлап, ажалға қарай бет алғанда, “жәрдемшінің” көмегімен жан тапсыруды жөн санар едік. Оның үстіне адамның орташа жасының тым жоғарылауы жалпы қоғамға тым көп кесірін тигізуі ықтимал.
Қазір қартаюға қатысты зерттеулердің көбі жас ұлғайған сайын қысқара беретін теломер деп аталатын ДНК бөлігіне бағытталған. Мәселен, нематод құртының теломерін өзгерту арқылы ғалымдар жәндіктің өмір жасын он есе ұзартқан, бірақ бұдан күрделірек аңдарға жасалған эксперимент мұншалық жақсы нәтиже көрсетпеген. Атжалманның өмірін ұзартудың жалғыз жолы – оны үнемі дерлік аш ұстау. Бірақ сусоқыр бізге біршама биологиялық сабақ бола алады: олардың кейбірі басқа шағын сүтқоректілерден бірнеше есе ұзақ жасап, 30 жылға дейін өмір сүреді.
КЕМБРИДЖ – Адамзат бұрыннан жасартатын эликсир іздеп келеді, сондықтан ғылымнан алыс адамдардың өздері қартаюға қатысты соңғы жаңалықтарды білуге құмар. Бірақ, жұрттың көбі жай ғана өмір заңдылығы санайтын қартаю – емдеуге тұратын “дерт” пе? Адам тәнінің өмір сүру ұзақтығының белгілі бір шегі бар ма?
Әрине, дені асу болып, ұзақ өмір сүруді әркім-ақ қалайды, кейбір ғалымдар бұған қол жеткізудің тым ерекше жолдарын ұсынып жатыр. Дегенмен, егер біз ерекше шаралардың арқасында өлмей қалатын болсақ, жұрттың көбі жансақтау шараларын емес, таза паллиативтік емді қалаған болар еді. Оның үстіне, өмір сапасы нашарлап, ажалға қарай бет алғанда, “жәрдемшінің” көмегімен жан тапсыруды жөн санар едік. Оның үстіне адамның орташа жасының тым жоғарылауы жалпы қоғамға тым көп кесірін тигізуі ықтимал.
Қазір қартаюға қатысты зерттеулердің көбі жас ұлғайған сайын қысқара беретін теломер деп аталатын ДНК бөлігіне бағытталған. Мәселен, нематод құртының теломерін өзгерту арқылы ғалымдар жәндіктің өмір жасын он есе ұзартқан, бірақ бұдан күрделірек аңдарға жасалған эксперимент мұншалық жақсы нәтиже көрсетпеген. Атжалманның өмірін ұзартудың жалғыз жолы – оны үнемі дерлік аш ұстау. Бірақ сусоқыр бізге біршама биологиялық сабақ бола алады: олардың кейбірі басқа шағын сүтқоректілерден бірнеше есе ұзақ жасап, 30 жылға дейін өмір сүреді.