NEW YORK – Veertig jaar lang is de toonaangevende doctrine in de Verenigde Staten geweest dat bedrijven hier en nu de aandeelhouderswaarde – de winsten en de aandelenkoersen – moeten maximaliseren, wat er ook gebeurt en ongeacht de gevolgen voor werknemers, klanten, leveranciers en gemeenschappen. Dus de verklaring waarin het stakeholder-kapitalisme werd ondersteund, die eerder deze maand door vrijwel alle leden van de US Business Roundtable werd ondertekend, heeft nogal wat stof doen opwaaien. Dit zijn immers de CEO's van Amerika's machtigste bedrijven, die tegen hun mede-Amerikanen en de hele wereld zeggen dat het ondernemen over meer gaat dan louter winst maken. Dat is nogal een ommezwaai. Of toch niet?
De vrijemarkt-ideoloog en Nobelprijswinnaar Milton Friedman was niet alleen invloedrijk doordat hij de doctrine van het primaat van de aandeelhouder verspreidde, maar ook doordat hij dit in Amerikaanse wetgeving vastgelegd wist te krijgen. Hij ging zo ver om te zeggen dat “het bedrijfsleven slechts één sociale verantwoordelijkheid kent – het aanwenden van zijn middelen en het verwezenlijken van activiteiten, bedoeld om de winst te verhogen.”
De ironie is dat kort nadat Friedman deze ideeën had geuit, en rond de tijd dat ze gepopulariseerd werden en vastgelegd werden in wetten voor het ondernemingsbestuur – alsof ze gebaseerd waren op een gezonde economische theorie – Sandy Grossman en ik, in een reeks papers eind jaren zeventig, hebben aangetoond dat aandeelhouderskapitalisme helemaal niet leidde tot een maximalisatie van het welzijn van de samenleving.
NEW YORK – Veertig jaar lang is de toonaangevende doctrine in de Verenigde Staten geweest dat bedrijven hier en nu de aandeelhouderswaarde – de winsten en de aandelenkoersen – moeten maximaliseren, wat er ook gebeurt en ongeacht de gevolgen voor werknemers, klanten, leveranciers en gemeenschappen. Dus de verklaring waarin het stakeholder-kapitalisme werd ondersteund, die eerder deze maand door vrijwel alle leden van de US Business Roundtable werd ondertekend, heeft nogal wat stof doen opwaaien. Dit zijn immers de CEO's van Amerika's machtigste bedrijven, die tegen hun mede-Amerikanen en de hele wereld zeggen dat het ondernemen over meer gaat dan louter winst maken. Dat is nogal een ommezwaai. Of toch niet?
De vrijemarkt-ideoloog en Nobelprijswinnaar Milton Friedman was niet alleen invloedrijk doordat hij de doctrine van het primaat van de aandeelhouder verspreidde, maar ook doordat hij dit in Amerikaanse wetgeving vastgelegd wist te krijgen. Hij ging zo ver om te zeggen dat “het bedrijfsleven slechts één sociale verantwoordelijkheid kent – het aanwenden van zijn middelen en het verwezenlijken van activiteiten, bedoeld om de winst te verhogen.”
De ironie is dat kort nadat Friedman deze ideeën had geuit, en rond de tijd dat ze gepopulariseerd werden en vastgelegd werden in wetten voor het ondernemingsbestuur – alsof ze gebaseerd waren op een gezonde economische theorie – Sandy Grossman en ik, in een reeks papers eind jaren zeventig, hebben aangetoond dat aandeelhouderskapitalisme helemaal niet leidde tot een maximalisatie van het welzijn van de samenleving.