rogoff226_Ray TamarraGC Images_aoc tax the rich Ray Tamarra/GC Images

Het begrotingsbeleid moet terug naar de basis

CAMBRIDGE – De recente forse renteverhogingen door de US Federal Reserve (het federale stelsel van Amerikaanse centrale banken) en de Europese Centrale Bank doen vermoeden dat de monetaire beleidsmakers de inflatie krachtig willen terugdringen. Maar waar zijn de tientallen economische commentatoren die er al jaren voor pleiten dat het begrotingsbeleid – waarmee meestal tekorten worden bedoeld – een veel actievere rol moet spelen bij het beheersen van de conjunctuurcycli? Als het echt zinvol is om zowel monetair als budgettair beleid te gebruiken om een routinematige neergang tegen te gaan, waarom staan de centrale banken er dan plotseling alleen voor bij hun pogingen om een zachte landing te bewerkstelligen, nu de inflatie op het hoogste punt in vier decennia is beland?

Vóór de wereldwijde financiële crisis van 2008 was men het erover eens dat het monetaire beleid de leiding moest nemen bij het aanpakken van gewone conjunctuurcycli. Het begrotingsbeleid zou een ondersteunende rol moeten spelen, behalve in het geval van oorlogen en natuurrampen zoals pandemieën. Bij systemische financiële crises, zo was de gedachte, zou het monetaire beleid onmiddellijk kunnen reageren, maar het begrotingsbeleid zou snel moeten volgen en na verloop van tijd de leiding moeten nemen. Belastingen en overheidsuitgaven zijn intens politiek geladen, maar succesvolle economieën konden dit probleem in noodsituaties de baas.

Het afgelopen decennium heeft de opvatting dat het begrotingsbeleid ook in normale tijden een dominantere rol moet spelen bij de macro-economische stabilisatie echter steeds meer terrein gewonnen. Deze verschuiving werd beïnvloed door het feit dat de rentetarieven van de centrale banken tegen de nulrente-grens aanliepen. (Sommigen, waaronder ikzelf, zijn van mening dat dit argument voorbijgaat aan betrekkelijk eenvoudige en doeltreffende mogelijkheden om de rente tot onder het nulpunt te verlagen, maar daar zal ik hier niet op ingaan). Maar de nulgrens was zeker niet het hele argument.

https://prosyn.org/pYo7n3znl