GettyImages-1192378859 John Lamparski/Getty Images

Nieuwe hoop voor Amerikaanse klimaatactie

BOULDER, COLORADO – Een van de bedoelingen van de COP25-conferentie over de klimaatverandering die onlangs plaatsvond in Madrid was dat die de weg moest vrijmaken voor meer ambitieuze nationale klimaatinspanningen. Nergens is dit belangrijker dan in het land waar nationaal leiderschap op het gebied van de klimaatverandering het minst waarschijnlijk is: de Verenigde Staten.

Maar een nieuw rapport zou de wereld hoop moeten bieden dat het nog niet te laat is om de VS op een pad te houden dat in lijn is met de mondiale aspiraties om de meest catastrofale gevolgen van de klimaatverandering te vermijden. Hiervoor is aanhoudend leiderschap nodig van Amerikaanse staten, steden en bedrijven die hun inspanningen al aan het opvoeren zijn, in combinatie met hernieuwde actie van de federale overheid.

De VS zijn de op één na grootste producent van broeikasgassen ter wereld, en zijn tientallen jaren lang de grootste producent ervan geweest. Hoewel China de VS in 2006 is gepasseerd, blijven de cumulatieve emissies van Amerika onovertroffen. En toch hebben de VS onder de regering van president Trump, in plaats van de leiding te nemen in de strijd tegen de klimaatverandering, veel federale regelgeving op het gebied van het klimaat en het milieu teruggedraaid, en formeel blijk gegeven van hun intentie om zich eind volgend jaar uit het Parijse klimaatverdrag van 2015 terug te trekken.

Gelukkig volgt de rest van de VS het voorbeeld van Trump niet. In het hele land heeft een grote coalitie van staten, steden, bedrijven, universiteiten en anderen verklaard dat “we nog steeds deel uitmaken van het verdrag.” Ondanks de officiële terugtrekking uit het verdrag van Parijs willen zij de noodzakelijke stappen zetten om Amerika's klimaattoezeggingen te verwezenlijken.

Deze verklaring is geen luchtkasteel. Tot de ruim 3800 deelnemers aan de coalitie behoren staten, steden en provincies die 65% van de Amerikaanse bevolking vertegenwoordigen, bijna 70% van het Amerikaanse bbp – overeenkomstig een economie die groter is dan die van China – en ruim de helft van de Amerikaanse uitstoot. 145 Amerikaanse steden hebben zich bijvoorbeeld verplicht om 100% schone elektriciteit te leveren, en zes steden zijn daar al in geslaagd.

Niettemin blijven er serieuze vraagtekens bestaan. Hoeveel vooruitgang kan deze coalitie boeken bij het terugdringen van de uitstoot, zonder de steun van de federale regering? En hoeveel beter zou de situatie zijn als de Amerikaanse regering en het Congres zich ook weer tot klimaatactie zouden verplichten? Dit zijn vragen waar America’s Pledge, een initiatief van Bloomberg Philanthropies, het afgelopen jaar antwoord op heeft proberen te geven.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

De conclusies zijn zowel geruststellend als ontmoedigend. Volgens het zojuist gepubliceerde derde rapport van het initiatief, “Accelerating America’s Pledge” (geproduceerd in samenwerking met het Rocky Mountain Institute, de universiteit of Maryland, en het World Resources Institute), kan steviger actie van staten, steden en bedrijven de broeikasgasemissies in de VS tegen 2030 met 37% terugdringen (in vergelijking met het niveau van 2005).

Met andere woorden: zelfs zonder de federale overheid kunnen de VS de emissies drastisch terugdringen, de luchtkwaliteit verbeteren en economische winsten met een brede basis bevorderen. Voor succes is het nodig dat een uitgebreide coalitie van niet-federale actoren snel in beweging komt en de energie- en transportsystemen op ambitieuze wijze transformeert, onder meer door voort te bouwen op de innovatieve maatregelen die Amerikaanse staten, steden en bedrijven toch al nemen.

De impact van een degelijke beweging belooft zich te zullen uitstrekken tot voorbij de grenzen van de VS, waarbij inspanningen van onderop in het land worden versterkt om de klimaatambities in de hele wereld te vergroten. Dit is al aan het gebeuren. Alliances for Climate Action verbindt bijvoorbeeld steden, staten, de particuliere sector, beleggers, universiteiten en civil society-organisaties in Argentinië, Japan, Mexico, Zuid-Afrika, de VS en Vietnam, zodat ze met elkaar en met hun nationale overheden kunnen samenwerken om de klimaatactie aan te jagen.

Maar de rol van nationale overheden blijft belangrijk. Ondanks het potentieel van bottom-up klimaatleiderschap blijft het een feit dat de resultaten veel beter zullen zijn als ze worden gecombineerd met top-down coördinatie en toezicht. Het rapport van America’s Pledge toont aan dat een hernieuwd engagement van de Amerikaanse federale overheid op het gebied van de klimaatactie – in de vorm van een samenhangende “all-in”-strategie – de emissies in 2030 met 49% zou kunnen terugdringen, waardoor het land op weg zou zijn naar een toestand van nul-uitstoot tegen het midden van de eeuw.

Dus ondanks drie jaar van federale onverschilligheid is niet alle hoop op effectieve klimaatactie in de VS verloren gegaan. We kunnen het ons echter niet veroorloven op onze lauweren te gaan rusten. De noodzakelijke transformatie zal een brede mobilisatie van burgers vereisen, een grotere energieproductiviteit, disruptieve innovatie, gemoderniseerde marktstructuren en vooruitdenkende investeringen. Het Amerikaanse Congres en de uitvoerende macht moeten agressief en snel in actie komen, en de klimaatverandering en de daarmee samenhangende economische transformatie bovenaan de beleidsagenda plaatsen.

De beloningen zouden overweldigend zijn. Buiten de ecologische voordelen zouden de veranderingen die in het rapport van America’s Pledge worden geschetst, als ze goed worden ontworpen en efficiënt worden geïmplementeerd, de welvaart kunnen bevorderen, de consumentekosten kunnen verlagen en de volksgezondheid kunnen verbeteren. Tegen 2030 zou de economische transformatie gelijke of betere prestaties kunnen opleveren op het gebied van de elektriciteit, voertuigen en gebouwen, in vergelijking met op fossiele brandstoffen gebaseerde technologieën – en ook nog eens tegen een lagere prijs.

Het is bijvoorbeeld nu al goedkoper om kolencentrales te sluiten en ze te vervangen door zonne- en windenergie dan het is om de centrales in bedrijf te houden. Bovendien zal de transitie nieuwe banen en carrièremogelijkheden scheppen, onder meer in duurzame energie, de productie van elektrische voertuigen en duurzaam bosbeheer. Uit recente analyses van de Global Commission on the Economy and Climate blijkt dat slimme klimaatactie kan leiden tot mondiale economische winsten van $26 bln in 2030, en 65 miljoen banen kan genereren.

Niet-federale Amerikaanse actoren hebben een sterke basis gelegd voor klimaatactie, en zij kunnen de vooruitgang blijven aandrijven. Maar om de noodzakelijke transformatie zo snel als noodzakelijk is te bereiken, zullen meer gekozen Amerikaanse functionarissen en nationale leiders hun steentje moeten bijdragen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/fnhY4tRnl