Europa staat voor hoge schulden

MÜNCHEN – Hard getroffen door de COVID-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne heeft de Europese Unie geld nodig. En aangezien Paolo Gentiloni, de commissaris voor economie van het blok, het geld niet rechtstreeks van de EU-lidstaten kan krijgen, wil hij het lenen. Het doel lijkt er niet toe te doen. Wat telt is dat de Commissie geld krijgt – veel geld – zelfs als dat betekent dat er een berg schulden wordt opgebouwd.

In 2020 speelde Gentiloni een sleutelrol bij de oprichting van NextGenerationEU (NGEU), het noodprogramma waarmee de EU ruim achthonderd miljard euro kon lenen om de gevolgen van de COVID-19-pandemie op te vangen. Vorig jaar mei wilde hij fondsen werven om Oekraïne te helpen, en in oktober stelde hij voor gezamenlijke obligaties uit te geven om Europese burgers te helpen met hun gasrekening. Nu, te midden van een golf van gezamenlijke obligatie-emissies, wil de Europese Commissie concurrereren met de 369 miljard dollar van de Amerikaanse Inflation Reduction Act, die subsidies voor schone-energieprojecten omvat. Hoewel het nieuwe plan misschien geen nieuwe leningen met zich meebrengt, stelt het een nieuw ‘Europees soevereiniteitsfonds’ voor om te investeren in groene technologieën.

Het is twijfelachtig of de voordelen van deze programma’s hun kosten zullen rechtvaardigen. Er lijkt bijvoorbeeld geen correlatie te bestaan tussen de verdeling van NGEU-gelden en de ernst van lokale COVID-19-uitbraken. Er is echter wel een negatieve correlatie tussen de NGEU-steun en het bbp per hoofd van de bevolking, waarbij sommige van de armere landen die minder door het virus zijn getroffen duizelingwekkende bedragen hebben ontvangen.