berglof34_Abhishek ChinnappaGetty Images_solar panels india Abhishek Chinnappa/Getty Images

Jak Kraje Rozwijające się Mogą Osiągnąć Poziom Zerowy Netto

PEKIN - Gospodarki rozwijające się na świecie przygotowują się do walki przed Konferencją Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP27) w Egipcie w tym miesiącu. Spotkanie to będzie okazją dla krajów o niskich i średnich dochodach do wyrażenia swoich uzasadnionych pretensji dotyczących kosztów klimatycznych, które ponoszą w nieproporcjonalnym stopniu - a dla krajów bogatych szansą na rozpoczęcie płacenia swojego sprawiedliwego udziału.

Podczas gdy dzisiejsze gospodarki rozwinięte czerpią korzyści z emisji ogromnych ilości gazów cieplarnianych od 200 lat, kraje rozwijające się zostały poproszone o poświęcenie swojej przyszłości w celu ratowania planety. Jeśli jednak mamy osiągnąć zerową emisję netto, społeczność międzynarodowa musi zapewnić, że transformacja energetyczna stworzy możliwości dla krajów o niższych dochodach, zwłaszcza tych, które znajdują się na pierwszej linii frontu zmian klimatycznych.

Nigdzie napięcie między promowaniem wzrostu a walką ze zmianami klimatycznymi nie jest bardziej odczuwalne niż w Azji. Pomimo trudnego krajobrazu geopolitycznego, gospodarki azjatyckie wyszły z pandemii COVID-19 z silnym wzrostem i kwitnącym handlem, dzięki nowym umowom regionalnym i rozwijającym się łańcuchem wartości. Jednocześnie wiele rządów azjatyckich zmaga się z poważnym zanieczyszczeniem powietrza w miastach oraz coraz częstszymi potężnymi burzami i powodziami. Podczas gdy Azja odpowiada za największą na świecie emisję gazów cieplarnianych o najwyższej intensywności emisji dwutlenku węgla, jest ona również siedzibą 99 ze 100 najbardziej podatnych na zmiany klimatu miast na świecie.

Przejście na model zerowy netto jest ogromnym przedsięwzięciem, które wymaga zwiększonego potencjału państwa. Jak wskazuje nowy raport Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych, stanowi to największe wyzwanie, przed jakim kiedykolwiek stanęły gospodarki wschodzące i rozwijające się. Opóźnione przedsiębiorstwa państwowe z ogromnym śladem węglowym oraz kontrolowane przez państwo banki, które są nadmiernie zainwestowane w paliwa kopalne, muszą stać się liderami w rozwoju energii odnawialnej. Podobnie, rządy muszą opracować i wdrożyć politykę opartą na misji, aby dokładnie wycenić wykorzystanie węgla, zachęcić do zielonych innowacji i stopniowo wycofać się z zależności od ropy naftowej i węgla w sposób społecznie i politycznie zrównoważony.

Niektóre przedsiębiorstwa państwowe już zaczęły reagować na te wyzwania. Odkąd premier Indii Narendra Modi zobowiązał się do osiągnięcia zerowej emisji netto do 2070 r., państwowa spółka górnicza Coal India coraz bardziej koncentruje się na odnawialnych źródłach energii, zwłaszcza na energii słonecznej. Podobnie rząd chiński nakazał "wielkiej piątce" państwowych przedsiębiorstw energetycznych objęcie przywództwa w zakresie ekologizacji systemu. Państwowe instytucje finansowe również się zmieniają: Na przykład chiński Exim Bank przyjął ekologiczne ramy dla swoich operacji krajowych.

Nie uda nam się jednak osiągnąć globalnej neutralności węglowej bez znaczącego wkładu ze strony sektora prywatnego. Podczas gdy możliwości finansowe firm prywatnych są często głównym tematem tej dyskusji, to jednak umiejętności i technologie, które mogą one wnieść w proces transformacji, są jeszcze bardziej istotne. Jednak dobrze prosperujący sektor prywatny wymaga państwa zdolnego do walki z korupcją, egzekwowania konkurencji i ochrony praw własności. Dlatego też sektor prywatny jest najsłabszy w krajach, w których brakuje odpowiedniego potencjału państwa.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Uderzające jest to, że w wielu krajach - w tym w Indiach i Indonezji - odnawialne źródła energii zostały opracowane prawie wyłącznie przez firmy prywatne. Spowodowało to szybki rozwój energii wiatrowej i słonecznej, ale również stworzyło dychotomię pomiędzy sponsorowanymi przez państwo branżami paliw kopalnych a sektorem odnawialnych źródeł energii, który jest w dużej mierze własnością prywatną. Inicjatywy dywersyfikacyjne mają kluczowe znaczenie dla przyspieszenia przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, ale muszą być realizowane bez osłabiania zachęt ze strony sektora prywatnego.

Zarówno w gospodarkach wschodzących, rozwijających się, jak i rozwiniętych, najtrudniejszym aspektem transformacji jest to, że wymaga ona bezprecedensowego dostosowania i koordynacji decydentów w całej gospodarce. W tym celu cena emisji dwutlenku węgla, która odzwierciedla rzeczywisty wpływ wielu działań na klimat, ma kluczowe znaczenie dla wszelkich ram koordynacji. Jednak wiele krajów - w tym Chiny i Indie - z trudem narzuciło znaczącą cenę za emisję dwutlenku węgla, a w większości przypadków udało im się objąć nią tylko kilka sektorów.

Jednak same ceny węgla nie wystarczą, aby wystarczająco szybko osiągnąć zerowy poziom emisji netto. Mariana Mazzucato i inni mówili o potrzebie "strzałów w dziesiątkę" (ang. moonshot) - jednorazowych projektów rządowych, które inspirują zorientowaną na misję politykę przemysłową. W tym duchu Singapur tworzy obecnie ramy, w których podmioty rządowe ściśle współpracują z państwowymi instytucjami finansowymi i prywatnymi firmami, aby osiągnąć cel zerowej emisji netto. Poczucie wspólnego celu w tych instytucjach będzie kluczowe dla osiągnięcia tego celu.

Skoordynowane wysiłki na dużą skalę stanowią duże obciążenie dla potencjału państwa, a nadawanie priorytetu niektórym sektorom i technologiom jest z natury trudnym zadaniem, które często jest podatne na wpływy zewnętrzne i zawłaszczanie przez regulatorów. Dlatego też specjalny wysłannik ONZ Mark Carney i inni zaproponowali, aby partnerzy rozwojowi pomagali krajom w budowaniu potencjału państwowego, który ma kluczowe znaczenie dla przejścia na zerową emisję netto. Kilka krajów, w tym Pakistan i Filipiny, uruchomiło już pilotażowe wersje takich "platform krajowych."

Niestety kraje, które odczuwają najgorsze skutki zmian klimatycznych, są również tymi, w których potencjał państwowy jest najsłabszy. Społeczność międzynarodowa musi wspierać kraje wrażliwe - takie jak Afganistan, Myanmar, Bangladesz i Malediwy - w budowaniu potencjału niezbędnego do przejścia na gospodarkę zerową netto i pozostania na tej drodze.

Aby odnieść sukces, transformacja musi być postrzegana jako sprawiedliwa. Nie może ona utrwalać różnic między krajami bogatymi i biednymi, a także musi przekraczać nierówności społeczno-gospodarcze w obrębie poszczególnych krajów. Kluczowe znaczenie mają programy, które pozwalają na przekwalifikowanie pracowników i przeniesienie cennych umiejętności z przemysłu paliw kopalnych do odnawialnych źródeł energii. Będą one jednak wymagały inwestycji i starannego wykonania.

Kluczowe znaczenie ma to, że gospodarki wschodzące i rozwijające się w Azji (i poza Azją)  muszą opracować swoje własne "moonshoty." Pozytywna wizja wspólnego dobrobytu musi napędzać zastępowanie zanieczyszczających technologii bardziej ekologicznymi alternatywami. Osiągnięcie gospodarki zerowej netto jest kluczowe dla złagodzenia najgorszych skutków zmian klimatycznych. Ale jeśli kraje rozwijające się będą oczekiwać, że zostaną w tyle, nigdy się do tego nie przyłączą.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/MaYKAvApl