Een koolstofdividend is beter dan een koolstofbelasting

SARASOTA – De klimaatverandering is het meest dringende probleem op aarde. In de Verenigde Staten neemt links het in ieder geval serieus. Eerder dit jaar introduceerden afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez uit New York en senator Edward Markey van Massachusetts, allebei Democraten, een resolutie over een Green New Deal (GND), die een blauwdruk biedt voor het koolstofvrij maken van de Amerikaanse economie. Maar hoewel een toenemend aantal Democratische presidentskandidaten het voorstel steunt, blijven centristische Democraten en Republikeinen vasthouden aan een andere benadering van het klimaatbeleid.

De kern van dit centristische beleid is, conform het heersende neoliberale model, een koolstofbelasting. Het idee is eenvoudig: als je fossiele brandstoffen belast op het punt dat zij de economie binnenkomen – bij een boorput, een mijn of een haven – kun je de sociale kosten van de vervuiling volledig compenseren. In economische termen is dit een Pigouviaanse belasting, omdat zij bedoeld is om een onwenselijke marktuitkomst te corrigeren, of wat de Britse econoom Arthur Pigou een negatieve externaliteit noemde – in dit geval de broeikasgassen die verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde.

Als reactie op de klimaatverandering is een koolstofbelasting enorm populair onder economen door het hele politieke spectrum heen. Zij kan ook een belangrijke rol spelen, maar is verre van toereikend. Voor het in rap tempo koolstofvrij maken van de economie, op een manier die economisch rechtvaardig en politiek haalbaar is, zal een samenhangend pakket op grote schaal nodig zijn. Dat houdt het combineren in van een paar op de markt gebaseerde beleidsmaatregelen met grootschalige investeringen van de particuliere en publieke sector, en zorgvuldig ontworpen milieumaatregelen.