sustainable farming field fotografixx/Getty Images

Hoe we moeten eten om de wereld te redden

LONDEN – Er is geen land ter wereld dat niet worstelt met de ernstige gezondheids- en milieugevolgen van de eetgewoonten van zijn inwoners. Er moet een betere manier zijn om iedereen goed en duurzaam te voeden.

Zoals het er nu voor staat, krijgen 820 miljoen mensen wereldwijd onvoldoende voedsel, en consumeren nog veel meer mensen – dikwijls in dezelfde landen – ongezonde voedingsmiddelen die tot obesitas, hartziekten, diabetes en andere levensbeperkende kwalen leiden. De gezondheidsrisico's van slechte eetgewoonten overtreffen nu al de gecombineerde impact van alcohol, roken, onveilige seks en drugsmisbruik.

Op milieugebied is de mondiale voedselproductie de grootste oorzaak van de menselijke druk op de hulpbronnen van de planeet; 40% van het landoppervlak en 70% van het drinkwater wordt daarvoor gebruikt. De voedselproductie draagt ook substantieel bij aan de toename van de broeikasgasemissies, het verlies aan biodiversiteit, het verschijnsel van dode zones in de oceanen, en de ontbossing.

Omdat de bevolking van de planeet in 2050 waarschijnlijk tien miljard individuen zal bedragen, zal het probleem van het op een gezonde en duurzame manier voeden van de wereld alleen maar groter worden. Voor het oplossen van dat probleem zullen grote langetermijnveranderingen nodig zijn. Een goede plek om te beginnen is de reeks wetenschappelijke richtlijnen die onlangs uiteen is gezet door de EAT-Lancet Commission on Healthy Diets from Sustainable Food Systems (Commissie voor Gezonde Diëten uit Duurzame Voedselsystemen), gefinancierd door Wellcome (waarmee wij beiden zijn geaffilieerd).

In het voorgestelde “win-win”dieet zou ongeveer een derde van de calorieën afkomstig zijn uit volkoren granen en knollen; eiwit zou vooral afkomstig zijn uit plantaardige bronnen, hoewel het dieet ook ongeveer vijftien gram rood vlees per dag omvat; en er zou dagelijks ongeveer een pond fruit en groenten worden geconsumeerd. Gemiddeld zou dit dieet de mondiale consumptie van rood vlees en suiker halveren, en de hoeveelheid fruit, groente, noten en peulvruchten die vandaag wereldwijd wordt geconsumeerd ruimschoots verdubbelen.

Uiteraard zouden, gezien de diversiteit van de voedselsystemen over de hele wereld, om maar te zwijgen van de rol van de cultuur en de traditie bij het samenstellen van diëten, specifieke componenten moeten worden aangepast aan de plaatselijke behoeften en smaak. Maar als de hele wereld een versie van dit dieet zou adopteren, zouden ieder jaar zo'n 11,6 miljoen voortijdige, met voedingsgewoonten samenhangende sterfgevallen kunnen worden voorkomen.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Het rapport van de Commissie schetst een heldere strategie om dit tot stand te brengen, waarbij internationale organisaties en nationale overheden de leiding moeten nemen bij het verzekeren dat gezonde, duurzame diëten beschikbaar, aantrekkelijk en betaalbaar zijn voor iedereen. Voor het invoeren ervan zal in de eerste en belangrijkste plaats een hervorming van de landbouwsector nodig zijn, om ervoor te zorgen dat die de noodzakelijke componenten van dit dieet biedt. In plaats van beslissingen uitsluitend op productieniveaus te baseren, moeten boeren voldoende uiteenlopende producten produceren en duurzame teeltwijzen invoeren. Voor dat doel zullen effectieve prikkels moeten worden gecreëerd.

Bovendien zou in de lageinkomenslanden het verbeteren van de infrastructuur, die boerengemeenschappen op het platteland verbindt met stedelijke centra, de toegang uitbreiden tot verse, gezonde producten, terwijl de hoeveelheid afval die gepaard gaat met het transport zou worden verminderd. In feite wordt, als je rekening houdt met de hele aanbodketen, bijna een derde van al het voedsel dat in de hele wereld wordt verbouwd verkwist. Tegen deze achtergrond zullen nationale afvalverminderingsprogramma's de hogere investeringen in de infrastructuur moeten aanvullen.

Op dezelfde manier moeten, om de mondiale voedselzekerheid op de langere termijn te kunnen verzekeren, meer middelen worden aangewend voor de ontwikkeling van voedzamere en veerkrachtigere gewassen met een hogere opbrengst, die bestand zijn tegen temperatuurschommelingen, extreem weer en ziekten. Welke nieuwe zaden ook worden ontwikkeld, ze moeten beschikbaar en betaalbaar zijn voor boeren in de hele wereld. Intussen hebben boeren in droge gebieden betere toegang nodig tot gewassen die goed tegen droogte bestand zijn, zoals de veel eiwitten bevattende peulvrucht kousenband, om de bodem te beschermen en vocht vast te houden.

Meer in het algemeen vergt een duurzaam dieet een verbetering van ons rentmeesterschap over de planeet. Dit betekent dat er niet alleen actie moet worden ondernomen om de ontbossing te vertragen, maar ook om geërodeerd land te herbebossen, de biodiversiteit op zee te beschermen en de expansie van landbouwgrond tegen te gaan.

Het rapport van de EAT-Lancet Commission bevat niet alle antwoorden. Er is bijvoorbeeld meer werk nodig om vast te stellen hoe je de voedselproductie in een omgeving met weinig hulpmiddelen het best kunt veranderen. Maar de wetenschappelijke strategie die het rapport bepleit biedt een bruikbaar kader voor alle stakeholders, inclusief overheden, producenten en burgers, om samen te werken bij het transformeren van niet-duurzame voedselsystemen en het garanderen van gezond eten voor iedereen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/tllsKCTnl