Het opnieuw definiëren van Duurzame Ontwikkeling

MELBOURNE – Albert Einstein heeft ooit gezegd dat als hij maar één uur zou hebben om een oplossing te vinden voor een probleem waarvan zijn leven zou afhangen, hij de eerste 55 minuten zou besteden aan het definiëren van dat probleem. Als hij eenmaal zou weten welke vraag hij moest stellen, zou hij het probleem in minder dan vijf minuten kunnen oplossen.

Vandaag de dag staat de mensheid voor zo'n levensbedreigend probleem: hoe moeten we genoeg voedsel en een redelijke levenskwaliteit bieden aan een wereldbevolking die in 2050 naar verwachting ruim 9 miljard zielen zal tellen, zonder het draagvlak van onze planeet onherstelbaar te beschadigen? Om een oplossing te vinden, zullen we eerst het probleem moeten verhelderen.

De mens heeft de ecosystemen op aarde fundamenteel veranderd. Door in te grijpen in de koolstof-, stikstof-, water- en fosforcycli verandert de menselijke activiteit de atmosfeer, de oceanen, de waterwegen, de bossen en de ijskappen, en vermindert zij de biodiversiteit. De gevolgen van het menselijk gedrag voor de ecosystemen van de planeet zijn de afgelopen paar eeuwen zo ingrijpend geworden, dat veel wetenschappers nu geloven dat de planeet een nieuw geologisch tijdperk is binnengegaan, dat ze het Antropoceen noemen.

Nu de milieugevolgen van de menselijke activiteit steeds duidelijker worden, geldt dat ook voor de verantwoordelijkheid van de mens om ze te verzachten. Vorig jaar kwamen de wereldleiders op de Earth Summit van de Verenigde Naties in Rio de Janeiro overeen een reeks universele Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling te formuleren, die het speelveld voor het toekomstig economisch beleid zouden moeten veranderen om ons leefklimaat te beschermen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want waar moet je beginnen?

Bijna drie decennia lang is duurzame ontwikkeling gedefinieerd als een vorm van ontwikkeling die recht doet aan de behoeften van het heden, zonder het vermogen van toekomstige generaties te frustreren om in hun behoeften te voorzien. Ermee samenhangend beleid ging uit van het gezichtspunt dat duurzame ontwikkeling op drie gelijkwaardige pijlers rust: de economie, de maatschappij en het milieu.

Maar deze visie is niet langer houdbaar. Uit het recent gepubliceerde ontwerprapport over de klimaatverandering van het Global Change Research Program van de Verenigde Staten blijkt dat sommige weersverschijnselen de afgelopen jaren algemener zijn gaan voorkomen en intenser zijn geworden. In 2012 bereikte het smelten van het zee-ijs op de Noordpool een nieuw dieptepunt: een gebied dat groter was dan de Verenigde Staten smolt helemaal weg. Ongekende hittegolven troffen Australië en andere gebieden; in China en Japan deden zich record-overstromingen voor; en het Verenigd Koninkrijk beleefde het natste jaar dat ooit werd geregistreerd. Maar de mondiale antwoorden blijven ontoereikend.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

Er is een nieuwe benadering nodig. In plaats van als een verzameling afzonderlijke pijlers voor duurzame ontwikkeling moet de economie worden gezien als dienstbaar aan de samenleving, die op haar beurt baat heeft bij een veilige natuurlijke omgeving. Op deze manier bezien moet duurzame ontwikkeling worden geherdefinieerd als “ontwikkeling die recht doet aan de behoeften van het heden, zonder het leefklimaat op aarde te verwoesten, waarvan het welzijn van huidige en toekomstige generaties afhangt.” Een gezonde, bloeiende planeet is immers een voorwaarde voor gezonde, voorspoedige levens.

Het proces van het identificeren van de Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling, die in 2015 van kracht moeten worden, is in alle ernst begonnen. Enige tijd geleden zijn vertegenwoordigers van 69 landen bijeengekomen bij de Verenigde Naties in New York. De doelen moeten meetbaar en bereikbaar zijn, en zich uitstrekken tot buiten het nationaal beleid; ze moeten overal regionale en lokale overheden, bedrijven, de civiele samenleving en individuen inspireren om hun gedrag te veranderen. Ze moeten doelen voor de mensheid scheppen die zijn geworteld in gedeelde waarden – en in relevante wetenschap.

Onlangs hebben mijn collega's en ik een rapport gepubliceerd, getiteld Sustainable Development Goals for People and Planet, dat schetst wat nodig is. We hebben zes universele categorieën voor duurzame ontwikkeling geïdentificeerd:levens en levensonderhoud, voedselveiligheid, 'waterduurzaamheid,' schone energie, gezonde ecosystemen, en goed bestuur. De volgende stap is het definiëren van meetbare doeleinden, zoals betere levens voor sloppenwijkbewoners of minder ontbossing. Echte vooruitgang in een of meer van deze zes categorieën zal een samenhangende aanpak vergen, met beleidsmaatregelen op economisch, sociaal en ecologisch terrein.

Het uitroeien van de armoede houdt bijvoorbeeld het aanbieden van voedsel, water en energie, en van de toegang tot betaalde arbeid in. Maar voor het verkrijgbaar maken van energie voor iedereen is het nodig dat overheden ophouden met het verstrekken van subsidies voor fossiele brandstoffen en niet-duurzame landbouw. En het bereiken van voedselveiligheid is onmogelijk zonder landbouwsystemen en -praktijken die niet alleen de boeren ondersteunen en genoeg voedsel opleveren om in de voedingsbehoeften van de mensen te voorzien, maar ook de natuurlijke hulpbronnen beschermen door bijvoorbeeld bodemerosie te voorkomen en gebruik te maken van efficiëntere soorten kunstmest op basis van stikstof en fosfor.

De Millennium Development Goals, die in 2015 zullen aflopen, hebben succes gehad omdat ze internationale hulpbronnen en geld bijeen wisten te brengen voor de aanpak van een duidelijke reeks met de armoede samenhangende kwesties. De Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling moeten een stap verder gaan. Net als in Einsteins gedachtenexperiment hangen er vele levens vanaf.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/cB4xZGJnl