Zelfgenoegzaamheid in een wereld zonder leiders

DAVOS – De jaarlijkse bijeenkomst van het World Economic Forum in Davos heeft een deel van zijn zwier van vóór de crisis verloren. Vóór de economische meltdown van 2008 konden de leiders van de financiële wereld en van het mondiale bedrijfsleven immers nog de loftrompet steken over de mondialisering, de technologische vooruitgang en de financiële liberalisering, die een nieuw tijdperk van meedogenloze groei zouden inluiden. De voordelen zouden door iedereen worden gedeeld, mits maar “het juiste” zou worden gedaan.

Die dagen zijn voorbij, maar Davos blijft een goede plek om een indruk te krijgen van de mondiale zeitgeist.

Het staat buiten kijf dat de opkomende markten niet langer op dezelfde manier naar de geavanceerde landen kijken als zij vroeger deden. Maar een opmerking van een functionaris van een mijnbouwonderneming uit een ontwikkelingsland gaf de geest van verandering goed weer. In reactie op de hartstochtelijk beleden wanhoop van een ontwikkelingsexpert, die meende dat de oneerlijke handelsverdragen en onvervulde beloften van hulp de ontwikkelde landen hun morele gezag hadden gekost, zei hij: “Het Westen heeft nooit enig moreel gezag gehad.” Kolonialisme, slavernij, de versplintering van Afrika in kleine landen en een lange geschiedenis van uitbuiting en onderdrukking kunnen voor de daders zaken zijn die in een ver verleden liggen, maar niet voor degenen die eronder hebben geleden.