BERLIJN – Het is dit jaar honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak, wat reden genoeg is om te overdenken wat we vandaag de dag nog van deze cruciale Europese catastrofe kunnen leren. De consequenties van de Grote Oorlog voor de internationale betrekkingen en het mondiale statensysteem zijn namelijk zeker nog voortdurend te voelen. Dus, hebben we iets geleerd van het falende beleid van regeringen, instituties en de internationale diplomatie in de zomer van 1914?
Grote delen van het noordelijk halfrond worstelen nog steeds met de erfenissen van de grote Europese rijken (het Habsburgse, Russische en Ottomaanse) die in het kielzog van de Eerste Wereldoorlog instortten, of wiens verval, zoals dat van het Britse imperium, door de oorlog veroorzaakt werd en bezegeld door zijn nog bloediger vervolg een generatie later. De hieruit voortkomende breukzones (in de Balkan en het Midden-Oosten bijvoorbeeld) zijn de bron van een aantal van de huidige meest ernstige risico’s voor de regionale en zelfs wereldvrede .
Na het einde van de Koude Oorlog en de ineenstorting van de Sovjet opvolger van het Russische Rijk, ontstond er opnieuw oorlog op de Balkan en onder zeer gelijke omstandigheden als die heersten in de periode voor 1914, waarbij agressief nationalisme het desintegrerende Joegoslavië uiteindelijk herschikte als zes aparte staten. Natuurlijk was de Servische president Slobodan Milošević, wiens roep om een Groot-Servië de oorlog deed ontstaan, hier niet alleen in; Europa verkeerde voor een moment in het gevaar om terug te vallen in de confrontatie van 1914, waarbij Frankrijk en Groot-Brittannië Servië steunden en Duitsland en Oostenrijk Kroatië.
BERLIJN – Het is dit jaar honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak, wat reden genoeg is om te overdenken wat we vandaag de dag nog van deze cruciale Europese catastrofe kunnen leren. De consequenties van de Grote Oorlog voor de internationale betrekkingen en het mondiale statensysteem zijn namelijk zeker nog voortdurend te voelen. Dus, hebben we iets geleerd van het falende beleid van regeringen, instituties en de internationale diplomatie in de zomer van 1914?
Grote delen van het noordelijk halfrond worstelen nog steeds met de erfenissen van de grote Europese rijken (het Habsburgse, Russische en Ottomaanse) die in het kielzog van de Eerste Wereldoorlog instortten, of wiens verval, zoals dat van het Britse imperium, door de oorlog veroorzaakt werd en bezegeld door zijn nog bloediger vervolg een generatie later. De hieruit voortkomende breukzones (in de Balkan en het Midden-Oosten bijvoorbeeld) zijn de bron van een aantal van de huidige meest ernstige risico’s voor de regionale en zelfs wereldvrede .
Na het einde van de Koude Oorlog en de ineenstorting van de Sovjet opvolger van het Russische Rijk, ontstond er opnieuw oorlog op de Balkan en onder zeer gelijke omstandigheden als die heersten in de periode voor 1914, waarbij agressief nationalisme het desintegrerende Joegoslavië uiteindelijk herschikte als zes aparte staten. Natuurlijk was de Servische president Slobodan Milošević, wiens roep om een Groot-Servië de oorlog deed ontstaan, hier niet alleen in; Europa verkeerde voor een moment in het gevaar om terug te vallen in de confrontatie van 1914, waarbij Frankrijk en Groot-Brittannië Servië steunden en Duitsland en Oostenrijk Kroatië.